Een papegaai is niet gedomesticeerd en is niet zo gefokt om te worden gehouden in een woonkamer bij de mens. Hij is lichamelijk net zo gebouwd als zijn wilde neef en nicht in de wildernis. Dit komen we telkens weer tegen. Wat bij het houden van een huiskamerpapegaai ook heel belangrijk is, is de luchtkwaliteit. De papegaai heeft een heel efficiënt ademhalingsstelsel. Het is zelfs twee maal zoveel efficiënt als het ademhalingsstelsel van de mens. Dit hebben ze ook wel nodig ook om het lichaam te voorzien van voldoende zuurstof bij de geweldigste topprestatie die er is, vliegen. Vliegen heeft veel zuurstof nodig om voldoende kracht en uithoudingsvermogen te verkrijgen. Net als bij de mens maar ook bij machines zoals auto's is zuurstof van levensbelang. Geen zuurstof geen leven. Maar doordat het ademhalingsstelsel van een papegaai zo efficiënt is, is het ook kwetsbaar. Een papegaai heeft lucht nodig van een goede kwaliteit, dat wil zeggen:

1. Lucht die schoon is;
2. Lucht van de juiste temperatuur;
3. Lucht met de juiste vochtigheid.

Net als de mens en veel andere diersoorten is ook een papegaai helemaal blij als hij weer voor de eerste keer buitenkomt na een lange
winter binnen. Als wij onze papegaaien mee naar buiten nemen na een lange tijd binnen, dan flippen ze helemaal. Een geweldig gezicht om te zien. Ze fladderen, fluiten, krijsen, praten, ze worden helemaal blij. Zeker met een zonnetje erbij kan hun dag dan echt niet meer stuk. Wij proberen dit dan ook vaak te doen. Soms door een wandeling maar zeker vaak door ze lekker mee te nemen op ons, hiervoor aangepaste, balkon. Ze genieten er telkens weer van en worden er heel vrolijk van. Zo zie je maar weer hoe je ook maar je best ook doet om de luchtkwaliteit in de huiskamer optimaal te krijgen, tegen buitenlucht kun je niet tegen op.

Vieze lucht
Dat brengt ons bij het eerste punt: schone lucht. Iedere huiskamer is weer anders. Er zijn veel factoren waarvan schone lucht afhankelijk is. De belangrijkste is wel de ventilatie. Als je niet voldoende ventileert in je woning dan krijgen niet alleen de papegaaien daar last van, maar iedereen die in het huis leeft. Onvoldoende ventilatie veroorzaakt vaak gezondheidsklachten door o.a. schimmelvorming, maar ook het stof heeft geen mogelijkheid weg te komen. Dus gebruik de mogelijkheden van je woning en ventileer en
lucht je huis regelmatig. Let wel goed op de luchtstromen in je huis. Tocht is een papegaaienmoordenaar. Hier kunnen ze heel slecht tegen en ze zullen hiervan vrij snel ziek worden. Dus voorkom ten alle tijden dat je vogel in de tocht staat!
Vieze lucht in een huis kan ook worden veroorzaakt door de gebruikte bouwmaterialen van een huis maar ook verkeerde klusmaterialen. Let altijd goed op wat je gebruikt in je huis. Gebruik middelen die zo min mogelijk giftig zijn of waarvan geen giftige dampen af komen. Van sommige materialen weten we het vaak gewoon vaak niet. Zo wisten wij niet dat er uit MDF en spaanplaat giftige dampen kunnen komen door de lijmmiddelen die hierin zijn gebruikt. Dus twijfel je over een materiaal vraag het de vakman. Zo is er ook de fabel dat de papegaai gewoon in de huiskamer kan blijven als hierin geschilderd wordt met acrylverf. Nou vergeet het maar! De oplosmiddelen in acrylverf zijn heel slecht voor een papegaai. En maak nu niet de fout door dan een doek op de kooi te leggen als je aan het schilderen bent. Zo zorg je er juist voor dat de dampen juist in de kooi blijven hangen onder de doek. Ventileer de ruimte zo goed mogelijk, dit is ook belangrijk voor jou gezondheid. Zet de kooi zover mogelijk van de werkplek weg. Probeer de papegaai liever ergens anders onder te brengen.
Ook op andere manieren kunnen we een gevaarlijke situatie creëren voor de papegaai. Bij het koken gebruiken veel mensen pannen met een teflonlaag. De uitvinders van teflon, Tefal, is een tevens één van de grootste leveranciers van deze pannen en ander kookmaterialen voorzien van dat goedje. Tefal heeft vroeger altijd volgehouden dat de dampen die vrijkomen bij het verhitten van teflon niet schadelijk zijn. Hiervan zijn ze al aardig teruggekomen. Na verder onderzoek bleek dat deze dampen voor de mens giftig en
zelfs kankerverwekkend zijn. Maar voor de papegaai betekent het verblijven in teflondampen een onmiddellijke dood! Er zijn voldoende voorbeelden te noemen van papegaaien die zijn overleden nadat hun baasje in een (vaak nieuwe) teflonpan aan het koken was in de buurt van de vogel. Met een plotse dood als gevolg. Maar ook op andere hitteapparaten zit vaak zo'n laag. Op haardrogers, gourmetsets, barbecues, krultangen, strijkijzers, grilapparaten, noem maar op. Dus let goed op wat je gebruikt of aanschaft. Maar niet alleen zo’n teflonlaag is slecht. De meeste kookdampen bevatten voor de papegaai gevaarlijke stoffen. En zeker als er een keer iets aanbrand ontstaat er een gifgasaanval voor de papegaai. Dus als je jou papegaai een plaatsje geeft in de woonkamer, doe dit dan niet in de buurt van de keuken. En ventileer altijd goed, zeker bij het koken.
Dat waren een paar voorbeelden van hoe de lucht in huis gevaarlijk kan worden voor een papegaai. Maar ook door het gebruik van spuitbussen, sprayflacons en door verdamping of oplossing van stoffen, brengen we de gezondheid van de papegaai in gevaar. We verspreiden op die manier een stof in heel fijne kleine deeltjes in de lucht die gemakkelijk ingeademd kunnen worden. Dus kijk ook uit met het gebruik van deodoranten, parfums, luchtverfrissers, toiletverfrissers, reukoliebranders, wierook, enzovoorts. Zo'n beetje
alle middelen die gebruik maken van verbranding of verspreiding door te sprayen, verdampen en oplossen veroorzaken voor de papegaai gevaarlijke situaties.
Wordt nu niet helemaal paranoïde bij het gebruik hiervan, maar wordt voorzichtig en denk altijd goed na waar je die middelen gebruikt en ventileer.

Schone lucht
Puur door ventilatie bevorder je de kwaliteit van de lucht al. Maar soms zijn er te veel vervuilers bij elkaar zodat ventileren niet meer afdoende is. Ook de papegaaien zelf zorgen voor vervuiling van de lucht. Sommige meer dan anderen maar alle papegaaien hebben een flinke stofwolk om hen heen. Dit ontstaat o.a. door het veerstof wat ze zelf produceren om hun huid en veren te onderhouden en vochtafwerend te maken. Sommige papegaaiensoorten ontwikkelen veerstof in een klier bij de basis bij de staart, andere soorten maken dit door kleine veertjes en donsveertjes te vermalen in hun snavel. Dit veerstof kan soms ook de veroorzaker zijn van allergieën bij de mens. Ook de aantasting door veel veerstof en ander door vogels geproduceerd stof kan bij mensen tot ziekten lijden aan de longen, de zogenaamde duivenmelkerslongen. Deze ziekte kan optreden zo rond het veertigste jaar. Hiervoor moet je natuurlijk wel blootstaan aan veel stof door veel vogels, maar de ziekte kan iedereen treffen. ook al ben je niet allergisch.
Maar er zwerven natuurlijk veel meer microscopisch kleine vervuilingen rond in onze woonkamer in de vorm van bacteriën, virussen, schimmels, sporen, noem maar op. Maar ook wij mensen zorgen voor vervuiling. We vallen continue in kleine stukjes uit elkaar. Onze huidschilfers zorgen voor veel stof. Maar vooral door wat wij doen vervuilen we de lucht. We ademen, koken, roken, gebruiken geurtjes, enzovoorts. Dus is het in sommige situaties zeker aan te raden de lucht in een ruimte extra te zuiveren met een luchtreiniger. Nu zijn er zeer veel verschillende op de markt, met verschillende reinigingsmethoden. Als je zo'n apparaat wilt aanschaffen laat je dan goed voorlichten. Niet alleen hoe een apparaat reinigt is belangrijk maar ook de capaciteit van het apparaat en het geluid wat geproduceerd wordt is van belang.
De verschillende filtermethoden zijn o.a.:

• Ionisator
• Hepa filter
• Actief carbon
• Plasma filter
• Tio2 filter

Door op de bovenstaande linken te klikken van de verschillende filtertechnieken kom je op de website van het merk Progenion. Zij geven goede uitleg en verkopen apparaten met goede capaciteit en filters voor een redelijke prijs. En nee, we verdienen geen sponsorgeld van hen (jammer genoeg) maar we spreken in deze puur uit ervaring. Wij hebben zelf ook een luchtreiniger die, zeker in de winter, regelmatig aan staat. En als je dan ziet hoeveel stof zo'n apparaat al uit de lucht haalt, daar sla je steil van achterover.
In de zomer staat er constant een raam of deur open. Maar zodra de deur dicht gaat, gaat het apparaat meteen aan. En wij vinden het echt enorm schelen.
En roken, dat doen we voortaan op het balkon. We willen onze vogels hieraan niet blootstellen. Zeker met zulke goede papegaaienlongen is sigarettenrook heel schadelijk en zal het leven van onze gevederde kamergenoten flink bekorten. Heb je geen balkon en je wilt roken bij jou vogels in je woonkamer? Zorg dan in ieder geval voor veel ventilatie, gesloten asbakken en indien mogelijk een goede luchtreiniger.

Temperatuur
Ook de temperatuur is belangrijk voor papegaaien. Nu bedoelen we hiermee niet dat we een tropische 30 graden in ons huis moeten stoken, maar we moeten sterke schommelingen proberen te voorkomen. Als je bijvoorbeeld overdag je papegaai in een woonkamer van 21 
graden hebt zitten, moet je hem niet laten overnachten in een ruimte waar het maar 12 graden is. Zulke temperatuursschommelingen zijn niet goed voor het immuunsysteem van een papegaai. Sterker nog dit is niet eens gezond voor een mens, maar een mens kan een extra trui aantrekken dit kan een papegaai niet. Zeker een papegaai die zijn verenkleed beu was en dit heeft geplukt is heel bevattelijk voor kou en tocht. Logisch natuurlijk. Geef deze papegaaien extra aandacht en geef hem in sommige gevallen een warmtelamp, bijvoorbeeld na het douchen. Probeer ervoor te zorgen dat de temperatuur, in de ruimten waar de papegaai verblijft, ongeveer gelijk is.
Pas er ook voor op als je met een papegaai naar buiten gaat. Als een papegaai niet gewend is aan de lagere buitentemperaturen doe dit dan niet. Wacht dan liever totdat het weer wat warmer is. Een papegaai die dagelijks aan de lagere buitentemperatuur blootgesteld is, is meestal voldoende hiervoor gehard. Hetzelfde geldt voor de voliërevogels. Die zijn gewend buiten te zijn en kunnen vaak tegen een lagere temperatuur dan zijn neven en nichten in de huiskamer. Maar blijf uitkijken voor tocht. Ook al is het warm in een huiskamer, tocht is een sluipmoordenaar.

Luchtvochtigheid
Zoals we al vaker hebben geschreven, onze huiskamerpapegaai is net als zijn wilde neef en nicht gebouwd voor het verblijf in een vochtige en warme omgeving zoals een regenwoud. Nu hoeven we natuurlijk van onze woonkamer geen regenwoud te maken, maar probeer wel de luchtvochtigheid gemiddeld wat hoger te houden. Zeker in de winter als we flink stoken met de centrale verwarming wordt de lucht al snelkurkdroog. Veel mensen hangen dan van die waterbakken aan de radiatoren maar dat zijn soms verzamelplaatsen van bacteriën als je ze niet regelmatig reinigt. Een betere optie is veel, heel veel planten. Planten brengen veel vocht in de lucht, mits je ze in ieder geval op tijd water geeft. Maar ook dat is niet echt een oplossing. Er zijn waarschijnlijk nog veel meer huis, tuin en keukenmiddeltjes om de luchtvochtigheid omhoog te brengen. Een apparaat is toch wel het meest efficiënt. Kijk ook bij zo'n apparaat naar de capaciteit. Een apparaat met een kleine capaciteit in een grote ruimte heeft weinig nut. Het nadeel dat wij ondervonden met zo'n apparaat is dat je vaak al snel gedemineraliseerd water moet gebruiken (ook al is dit niet nodig volgens de beschrijving) om een
witte kalkaanslag op je meubels te voorkomen. En dit water kan aardig in de papieren gaan lopen. (Gedemineraliseerd water is water waar mineralen zoals kalk zijn uitgehaald.) Maar zo'n apparaat werkt wel heel goed om de luchtvochtigheid te bevorderen. Wij probeerden de 60% te halen, maar we ondervonden al snel dat dit voor de meeste mensen als onaangenaam werd ervaren. Nu proberen wij de luchtvochtigheid te houden tussen de 40% en 50%. Eigenlijk iets te laag voor de papegaaien, maar die krijgen regelmatig een goede douche in een flink warme en vochtige badkamer. Soms moet je wat zaken op elkaar afstemmen, we maken tenslotte allemaal gebruik van de woonkamer. En de 15% tot 20% die veel mensen in de winter hebben is wel heel laag voor papegaaien. Dit merk je zelf ook wel aan een regelmatige hoofdpijn en droge pijnlijke ogen.

Probeer er samen uit te komen voor het juiste klimaat in de woonkamer voor een gezonde en vrolijke papegaai. Maar ook voor de mens is een goed klimaat in de woonkamer heel belangrijk, zeker als er bewoners zijn met longproblemen of allergieën. Zorg voor een goede luchtvochtigheid, temperatuur en zuivere lucht. Ventileer altijd goed, ook in de winter. Het zal toch ontzettend jammer zijn dat je voor jou papegaai een nieuw huis moet zoeken omdat een gezinslid allergisch is van de papegaai. Een goed klimaat en een goede luchtreiniger kan hierbij soms helpen.
Heb je nog vragen over dit onderwerp neem dan contact op met PapegaaienWelzijn.