Vogels staan er om bekend dat ze geen spieren in de poten hebben, alleen maar pezen die zorgen voor het buigen van de tenen. Hierdoor is er weinig energie nodig in de poten. De poten van vogels bezitten schubben, een soort keratine waar ook haren en nagels uit bestaan. Dit is een van de zaken die al helpt tegen bevriezing, want deze stof bevriest niet.

Daarnaast maken veel vogelsoorten gebruik van een soort ‘warmtewisselaar’. Vogels hebben geen zweetklieren, maar reguleren hun lichaamswarmte vooral via de mondholte en de onbevederde lichaamsdelen, zoals de pootjes. In de winter wordt een te groot warmteverlies door de poten voorkomen door een tegenstroomprincipe, dat zo vernuftig is dat het vanouds ‘rete mirabilis’ ofwel wondernet wordt genoemd.

Het warme bloed dat vanuit het lichaam komt, stroomt in de poten vlak langs het koude bloed uit de poten dat op de terugweg is naar het hart. Zo wordt dat ‘koude poten bloed’ voorverwarmd voordat het weer het lijf instroomt en blijft het lichaam warm. En het ‘warme lijf bloed’ dat naar de poten stroomt koelt vast een beetje af, zodat via de poten niet te veel warmte verloren gaat.

Het warmteverlies wordt in de winter nog verder beperkt doordat bloedvaatjes dicht bij de naakte huid zich vernauwen. Via dit mechanisme blijven de poten een paar graden boven de omgevingstemperatuur. Ze houden net voldoende warmte vast om niet vast te vriezen.

Bron: Vogelbescherming