Warning: "continue" targeting switch is equivalent to "break". Did you mean to use "continue 2"? in /home/ppwznl/domains/ppwz.nl/public_html/website/templates/ppwztemplatedefvers2018/functions.php on line 194
Verzorging
Verzorging
Zonlicht, binnen en buiten
Vroeger, in de tijd van onze grootouders, werden papegaaien vaak in een te kleine kooi in de hoek van de kamer neergezet. Zo maakte hij deel uit van het interieur. Aandacht en vrijheid waren woorden die toen nog amper bekend waren bij de bezitters van een huiskamerpapegaai. Gelukkig waren er ook uitzonderingen. Ook wij zijn al wat mensen tegen gekomen die vroeger een kooivogel hadden. Vaak hadden ze hem al weggedaan "omdat er niks aan was". Maar ja, wat kan een papegaai in een te kleine kooi nu allemaal doen. Die mensen vallen van hun stoel als ze zien hoe wij papegaaien in de huiskamer houden. Ze vinden het fantastisch hoe natuurlijk de vogels zich gedragen en het contact wat ze van onze vogels krijgen. Doordat vroeger de papegaai maar als een "gewoon vogeltje" werd gehouden kwam deze vaak ook veel tekort. Eén van de grote problemen van deze huiskamerpapegaaien was vaak een calcium tekort. Dit was niet alleen te wijten aan slechte, onvoldoende voeding, maar ook door een gebrek aan zonlicht. Papegaaien hebben de stralingen uit het zonlicht nodig om vitamine D aan te maken in het lichaam. Dit vitamine D is cruciaal voor de opname van calcium in het lichaam. Hier kunnen we heel technisch in worden, maar dat waren we niet van plan en leggen we het in het kort uit. In zonlicht zitten verschillende UV-stralen, sommige zijn slecht andere weer onmisbaar. Deze onmisbare UV-stralen hebben ook mensen hard nodig. Het gebrek hiervan zorgt onder andere voor winterdepressies. Maar ook bij de papegaai lijdt het gebrek van deze UV stralen tot een tekort aan vitamine D en zorgt voor schommelingen in de lichaamstemperatuur en de productie van stress- en slaaphormonen. Zeg maar gerust dat een gebrek van deze zonnestraling een papegaai aardig ongelukkig en ziek kan maken. Nu beschikken we helaas niet allemaal over een volière, en kunnen we niet allemaal iedere dag met onze papegaaien naar buiten. Het neerzetten van de papegaai achter vensterglas in het zonlicht heeft hiervoor geen zin. Want juist de goede zonnestraling, de UV stralen die ze nodig hebben, worden gefilterd door vensterglas. Ze zullen echter wel genieten van de warmte van het zonlicht. Zorg er wel voor dat de papegaai ook kan kiezen voor schaduw. Niet alle papegaaien zitten graag in de volle zon.
Daglichtlampen
Gelukkig hebben onze briljante wetenschappers een oplossing hiervoor gevonden. Tegenwoordig kun je speciale lampen aanschaffen die de goede UV straling uitstralen. Dit zijn de daglichtlampen of de volspectrumlampen. Ze zijn op verschillende adressen te koop. Let hier wel bij op dat de lampen, meestal TL lampen, in een speciaal armatuur behoren te zitten van 100 hz. Een gewoon TL armatuur is 50 hz, dit heeft voor de goede ogen van een vogel hetzelfde effect als discolichten dat bij ons hebben. Veel vogels kunnen hier niet tegen en kunnen door het geknipper helemaal gestrest worden. Dus wanneer je daglichtlampen wilt gebruiken, doe deze dan in een 100hz armatuur. De armaturen zijn ook heel goed verkrijgbaar.
Deze verlichting wordt tegenwoordig ook gebruikt in kantoren. Er zijn namelijk onderzoeken geweest waarbij is gebleken dat er een betere productie is onder het licht van een daglichtlamp. Dus ook voor mensen en de winst is het beter. Daglichtlampen dienen ieder jaar te worden vervangen, de kwaliteit kan na een jaar flink teruglopen. Gelukkig is de lamp niet al te duur. Je heb al een lamp van rond de 20 euro. De armaturen zijn wel iets duurder, maar deze hoef je maar eenmalig aan te schaffen. Er zijn ook andere oplossingen voor mensen die geen TL willen in huis. Er worden speciale sets verkocht met daarin een lamp en lamphouder op statief. Dit lijkt meer op een huiskamerlamp maar geeft hetzelfde effect. Deze sets zijn verkrijgbaar bij de betere dierenspecialist. Deze kun je ook vinden bij onze links, dat geldt ook voor links naar de leveranciers van daglichtlampen en armaturen.
Feest! we gaan naar buiten
Wil je nu je papegaai echt een plezier doen, neem hem dan regelmatig mee naar buiten. Je hoeft niet perse een wandeling met hem maken, maar een lekker uitje in de tuin of op het balkon is een feest voor een papegaai. Het is fantastisch om te zien hoe vrolijk ze worden als ze mee naar buiten mogen. Maar let wel op! Kijk wel goed uit hoe je jou vogel mee naar buiten neemt. Sommige zetten lekker de kooi buiten anderen wieken hun papegaai en zetten hem op de speelboom in de tuin. Ook kun je de papegaai trainen zodat hij een tuigje kan dragen. Dit vergt wel wat werk, maar het is wel heel dankbaar werk. Je bent dan aan het trainen met de vogel waardoor een goede band ontstaat. Hij gaat zijn hersenen gebruiken en wordt aangezet tot handelen.
Behalve het wegvliegen zijn er nog meer risico's buiten waar je rekening mee moet houden:
- Giftige planten;
- Bestrijdingsmiddelen;
- Afval in de tuin wat scherp en vies is;
- Roofvogels, zelfs een risico in de stad!
- Kraaien, eksters en broedende wilde vogels. Deze kunnen je vogel aanvallen;
- Te veel direct zonlicht;
- Andere huisdieren zoals honden en katten, ook die van de buren;
- Kinderen;
- Enzovoorts
Sommige mensen hebben een speciaal plaatsje gemaakt voor de papegaai in de tuin. Of zetten hun balkon af zodat de papegaai daar ook veilig is. Heel leuk natuurlijk, een eigen plaatsje met half zon en half schaduw. We raden je dan wel aan om deze voorzieningen, telkens voor het gebruik, goed schoon te maken. Een zitstok of speelboom is buiten snel verontreinigd door ongedierte en wilde vogels en wat nog meer. Dit kan een bron van besmetting zijn en dan kun je maar beter even poetsen voor de gezondheid van je papegaai. Zorg er ook voor dat wanneer hij langer buiten zit, hij beschikt over drinkwater. En is het een heerlijk hete zomerdag, zorg dan ook voor baddergelegenheid of een verfrissende douche.
Als je met een papegaai naar buiten gaat laat hem dan geen moment alleen! Een ongeluk zit in een klein hoekje en de papegaai bevindt zich in een voor hem vreemde omgeving. Als je de papegaai alleen achterlaat en hij schrikt dan kan hij gekke dingen doen. Je papegaai zal zich in een gevaarlijke situatie meestal naar jou richten. Als je dan niet aanwezig bent dan is de paniek snel groot. Een goed voorbeeld hiervan is een bekende grijze internetpapegaai genaamd Tui uit Amerika. De eigenaar deed freeflight met de vogel en veel leuke trucjes. Er staan dan ook heel veel filmpjes van Tui op internet. De papegaai was heel erg aanhankelijk en niet weg te slaan bij zijn eigenaar. Op een zonnige dag zat de eigenaar met zijn grijsje buiten. De papegaai zat op zijn kooi. De eigenaar gaat heel even naar binnen om drinken te halen. Binnen hoort hij een
vrachtwagen rijden maar let daar verder niet op. Toen hij naar buiten kwam was zijn grijsje verdwenen. De papegaai was geschrokken van de vrachtwagen. Toen zocht hij zijn baasje maar die was er niet. Toen is hij in paniek weggevlogen en helaas nooit meer gezien. De eigenaar was er helemaal kapot van. Deze filmpjes zijn te vinden op Youtube, of klik hier voor een dramatisch verslag van de eigenaar. Dit filmpje geeft goed weer wat voor drama zoiets is.
Sla al deze informatie goed op en denk er aan wanneer je het nodig hebt. Maar geniet vooral samen met je papegaai. Ga lekker met je papegaai naar buiten, maar doe het verstandig en let goed op. Dan kun je samen heel veel plezier hebben en het is nog gezond ook. Wat wil je nog meer.......o ja, lekker weer.
Luchtkwaliteit in het huiskamerwoud
Een papegaai is niet gedomesticeerd en is niet zo gefokt om te worden gehouden in een woonkamer bij de mens. Hij is lichamelijk net zo gebouwd als zijn wilde neef en nicht in de wildernis. Dit komen we telkens weer tegen. Wat bij het houden van een huiskamerpapegaai ook heel belangrijk is, is de luchtkwaliteit. De papegaai heeft een heel efficiënt ademhalingsstelsel. Het is zelfs twee maal zoveel efficiënt als het ademhalingsstelsel van de mens. Dit hebben ze ook wel nodig ook om het lichaam te voorzien van voldoende zuurstof bij de geweldigste topprestatie die er is, vliegen. Vliegen heeft veel zuurstof nodig om voldoende kracht en uithoudingsvermogen te verkrijgen. Net als bij de mens maar ook bij machines zoals auto's is zuurstof van levensbelang. Geen zuurstof geen leven. Maar doordat het ademhalingsstelsel van een papegaai zo efficiënt is, is het ook kwetsbaar. Een papegaai heeft lucht nodig van een goede kwaliteit, dat wil zeggen:
- Lucht die schoon is;
- Lucht van de juiste temperatuur;
- Lucht met de juiste vochtigheid.
Net als de mens en veel andere diersoorten is ook een papegaai helemaal blij als hij weer voor de eerste keer buitenkomt na een lange
winter binnen. Als wij onze papegaaien mee naar buiten nemen na een lange tijd binnen, dan flippen ze helemaal. Een geweldig gezicht om te zien. Ze fladderen, fluiten, krijsen, praten, ze worden helemaal blij. Zeker met een zonnetje erbij kan hun dag dan echt niet meer stuk. Wij proberen dit dan ook vaak te doen. Soms door een wandeling maar zeker vaak door ze lekker mee te nemen op ons, hiervoor aangepaste, balkon. Ze genieten er telkens weer van en worden er heel vrolijk van. Zo zie je maar weer hoe je ook maar je best ook doet om de luchtkwaliteit in de huiskamer optimaal te krijgen, tegen buitenlucht kun je niet tegen op.
Vieze lucht
Dat brengt ons bij het eerste punt: schone lucht. Iedere huiskamer is weer anders. Er zijn veel factoren waarvan schone lucht afhankelijk is. De belangrijkste is wel de ventilatie. Als je niet voldoende ventileert in je woning dan krijgen niet alleen de papegaaien daar last van, maar iedereen die in het huis leeft. Onvoldoende ventilatie veroorzaakt vaak gezondheidsklachten door o.a. schimmelvorming, maar ook het stof heeft geen mogelijkheid weg te komen. Dus gebruik de mogelijkheden van je woning en ventileer en
lucht je huis regelmatig. Let wel goed op de luchtstromen in je huis. Tocht is een papegaaienmoordenaar. Hier kunnen ze heel slecht tegen en ze zullen hiervan vrij snel ziek worden. Dus voorkom ten alle tijden dat je vogel in de tocht staat!
Vieze lucht in een huis kan ook worden veroorzaakt door de gebruikte bouwmaterialen van een huis maar ook verkeerde klusmaterialen. Let altijd goed op wat je gebruikt in je huis. Gebruik middelen die zo min mogelijk giftig zijn of waarvan geen giftige dampen af komen. Van sommige materialen weten we het vaak gewoon vaak niet. Zo wisten wij niet dat er uit MDF en spaanplaat giftige dampen kunnen komen door de lijmmiddelen die hierin zijn gebruikt. Dus twijfel je over een materiaal vraag het de vakman. Zo is er ook de fabel dat de papegaai gewoon in de huiskamer kan blijven als hierin geschilderd wordt met acrylverf. Nou vergeet het maar! De oplosmiddelen in acrylverf zijn heel slecht voor een papegaai. En maak nu niet de fout door dan een doek op de kooi te leggen als je aan het schilderen bent. Zo zorg je er juist voor dat de dampen juist in de kooi blijven hangen onder de doek. Ventileer de ruimte zo goed mogelijk, dit is ook belangrijk voor jou gezondheid. Zet de kooi zover mogelijk van de werkplek weg. Probeer de papegaai liever ergens anders onder te brengen.
Ook op andere manieren kunnen we een gevaarlijke situatie creëren voor de papegaai. Bij het koken gebruiken veel mensen pannen met een teflonlaag. De uitvinders van teflon, Tefal, is een tevens één van de grootste leveranciers van deze pannen en ander kookmaterialen voorzien van dat goedje. Tefal heeft vroeger altijd volgehouden dat de dampen die vrijkomen bij het verhitten van teflon niet schadelijk zijn. Hiervan zijn ze al aardig teruggekomen. Na verder onderzoek bleek dat deze dampen voor de mens giftig en
zelfs kankerverwekkend zijn. Maar voor de papegaai betekent het verblijven in teflondampen een onmiddellijke dood! Er zijn voldoende voorbeelden te noemen van papegaaien die zijn overleden nadat hun baasje in een (vaak nieuwe) teflonpan aan het koken was in de buurt van de vogel. Met een plotse dood als gevolg. Maar ook op andere hitteapparaten zit vaak zo'n laag. Op haardrogers, gourmetsets, barbecues, krultangen, strijkijzers, grilapparaten, noem maar op. Dus let goed op wat je gebruikt of aanschaft. Maar niet alleen zo’n teflonlaag is slecht. De meeste kookdampen bevatten voor de papegaai gevaarlijke stoffen. En zeker als er een keer iets aanbrand ontstaat er een gifgasaanval voor de papegaai. Dus als je jou papegaai een plaatsje geeft in de woonkamer, doe dit dan niet in de buurt van de keuken. En ventileer altijd goed, zeker bij het koken.
Dat waren een paar voorbeelden van hoe de lucht in huis gevaarlijk kan worden voor een papegaai. Maar ook door het gebruik van spuitbussen, sprayflacons en door verdamping of oplossing van stoffen, brengen we de gezondheid van de papegaai in gevaar. We verspreiden op die manier een stof in heel fijne kleine deeltjes in de lucht die gemakkelijk ingeademd kunnen worden. Dus kijk ook uit met het gebruik van deodoranten, parfums, luchtverfrissers, toiletverfrissers, reukoliebranders, wierook, enzovoorts. Zo'n beetje
alle middelen die gebruik maken van verbranding of verspreiding door te sprayen, verdampen en oplossen veroorzaken voor de papegaai gevaarlijke situaties.
Wordt nu niet helemaal paranoïde bij het gebruik hiervan, maar wordt voorzichtig en denk altijd goed na waar je die middelen gebruikt en ventileer.
Schone lucht
Puur door ventilatie bevorder je de kwaliteit van de lucht al. Maar soms zijn er te veel vervuilers bij elkaar zodat ventileren niet meer afdoende is. Ook de papegaaien zelf zorgen voor vervuiling van de lucht. Sommige meer dan anderen maar alle papegaaien hebben een flinke stofwolk om hen heen. Dit ontstaat o.a. door het veerstof wat ze zelf produceren om hun huid en veren te onderhouden en vochtafwerend te maken. Sommige papegaaiensoorten ontwikkelen veerstof in een klier bij de basis bij de staart, andere soorten maken dit door kleine veertjes en donsveertjes te vermalen in hun snavel. Dit veerstof kan soms ook de veroorzaker zijn van allergieën bij de mens. Ook de aantasting door veel veerstof en ander door vogels geproduceerd stof kan bij mensen tot ziekten lijden aan de longen, de zogenaamde duivenmelkerslongen. Deze ziekte kan optreden zo rond het veertigste jaar. Hiervoor moet je natuurlijk wel blootstaan aan veel stof door veel vogels, maar de ziekte kan iedereen treffen. ook al ben je niet allergisch.
Maar er zwerven natuurlijk veel meer microscopisch kleine vervuilingen rond in onze woonkamer in de vorm van bacteriën, virussen, schimmels, sporen, noem maar op. Maar ook wij mensen zorgen voor vervuiling. We vallen continue in kleine stukjes uit elkaar. Onze huidschilfers zorgen voor veel stof. Maar vooral door wat wij doen vervuilen we de lucht. We ademen, koken, roken, gebruiken geurtjes, enzovoorts. Dus is het in sommige situaties zeker aan te raden de lucht in een ruimte extra te zuiveren met een luchtreiniger. Nu zijn er zeer veel verschillende op de markt, met verschillende reinigingsmethoden. Als je zo'n apparaat wilt aanschaffen laat je dan goed voorlichten. Niet alleen hoe een apparaat reinigt is belangrijk maar ook de capaciteit van het apparaat en het geluid wat geproduceerd wordt is van belang.
De verschillende filtermethoden zijn o.a.:
Door op de bovenstaande linken te klikken van de verschillende filtertechnieken kom je op de website van het merk Progenion. Zij geven goede uitleg en verkopen apparaten met goede capaciteit en filters voor een redelijke prijs. En nee, we verdienen geen sponsorgeld van hen (jammer genoeg) maar we spreken in deze puur uit ervaring. Wij hebben zelf ook een luchtreiniger die, zeker in de winter, regelmatig aan staat. En als je dan ziet hoeveel stof zo'n apparaat al uit de lucht haalt, daar sla je steil van achterover.
In de zomer staat er constant een raam of deur open. Maar zodra de deur dicht gaat, gaat het apparaat meteen aan. En wij vinden het echt enorm schelen.
En roken, dat doen we voortaan op het balkon. We willen onze vogels hieraan niet blootstellen. Zeker met zulke goede papegaaienlongen is sigarettenrook heel schadelijk en zal het leven van onze gevederde kamergenoten flink bekorten. Heb je geen balkon en je wilt roken bij jou vogels in je woonkamer? Zorg dan in ieder geval voor veel ventilatie, gesloten asbakken en indien mogelijk een goede luchtreiniger.
Temperatuur
Ook de temperatuur is belangrijk voor papegaaien. Nu bedoelen we hiermee niet dat we een tropische 30 graden in ons huis moeten stoken, maar we moeten sterke schommelingen proberen te voorkomen. Als je bijvoorbeeld overdag je papegaai in een woonkamer van 21
graden hebt zitten, moet je hem niet laten overnachten in een ruimte waar het maar 12 graden is. Zulke temperatuursschommelingen zijn niet goed voor het immuunsysteem van een papegaai. Sterker nog dit is niet eens gezond voor een mens, maar een mens kan een extra trui aantrekken dit kan een papegaai niet. Zeker een papegaai die zijn verenkleed beu was en dit heeft geplukt is heel bevattelijk voor kou en tocht. Logisch natuurlijk. Geef deze papegaaien extra aandacht en geef hem in sommige gevallen een warmtelamp, bijvoorbeeld na het douchen. Probeer ervoor te zorgen dat de temperatuur, in de ruimten waar de papegaai verblijft, ongeveer gelijk is.
Pas er ook voor op als je met een papegaai naar buiten gaat. Als een papegaai niet gewend is aan de lagere buitentemperaturen doe dit dan niet. Wacht dan liever totdat het weer wat warmer is. Een papegaai die dagelijks aan de lagere buitentemperatuur blootgesteld is, is meestal voldoende hiervoor gehard. Hetzelfde geldt voor de voliërevogels. Die zijn gewend buiten te zijn en kunnen vaak tegen een lagere temperatuur dan zijn neven en nichten in de huiskamer. Maar blijf uitkijken voor tocht. Ook al is het warm in een huiskamer, tocht is een sluipmoordenaar.
Luchtvochtigheid
Zoals we al vaker hebben geschreven, onze huiskamerpapegaai is net als zijn wilde neef en nicht gebouwd voor het verblijf in een vochtige en warme omgeving zoals een regenwoud. Nu hoeven we natuurlijk van onze woonkamer geen regenwoud te maken, maar probeer wel de luchtvochtigheid gemiddeld wat hoger te houden. Zeker in de winter als we flink stoken met de centrale verwarming wordt de lucht al snelkurkdroog. Veel mensen hangen dan van die waterbakken aan de radiatoren maar dat zijn soms verzamelplaatsen van bacteriën als je ze niet regelmatig reinigt. Een betere optie is veel, heel veel planten. Planten brengen veel vocht in de lucht, mits je ze in ieder geval op tijd water geeft. Maar ook dat is niet echt een oplossing. Er zijn waarschijnlijk nog veel meer huis, tuin en keukenmiddeltjes om de luchtvochtigheid omhoog te brengen. Een apparaat is toch wel het meest efficiënt. Kijk ook bij zo'n apparaat naar de capaciteit. Een apparaat met een kleine capaciteit in een grote ruimte heeft weinig nut. Het nadeel dat wij ondervonden met zo'n apparaat is dat je vaak al snel gedemineraliseerd water moet gebruiken (ook al is dit niet nodig volgens de beschrijving) om een
witte kalkaanslag op je meubels te voorkomen. En dit water kan aardig in de papieren gaan lopen. (Gedemineraliseerd water is water waar mineralen zoals kalk zijn uitgehaald.) Maar zo'n apparaat werkt wel heel goed om de luchtvochtigheid te bevorderen. Wij probeerden de 60% te halen, maar we ondervonden al snel dat dit voor de meeste mensen als onaangenaam werd ervaren. Nu proberen wij de luchtvochtigheid te houden tussen de 40% en 50%. Eigenlijk iets te laag voor de papegaaien, maar die krijgen regelmatig een goede douche in een flink warme en vochtige badkamer. Soms moet je wat zaken op elkaar afstemmen, we maken tenslotte allemaal gebruik van de woonkamer. En de 15% tot 20% die veel mensen in de winter hebben is wel heel laag voor papegaaien. Dit merk je zelf ook wel aan een regelmatige hoofdpijn en droge pijnlijke ogen.
Probeer er samen uit te komen voor het juiste klimaat in de woonkamer voor een gezonde en vrolijke papegaai. Maar ook voor de mens is een goed klimaat in de woonkamer heel belangrijk, zeker als er bewoners zijn met longproblemen of allergieën. Zorg voor een goede luchtvochtigheid, temperatuur en zuivere lucht. Ventileer altijd goed, ook in de winter. Het zal toch ontzettend jammer zijn dat je voor jou papegaai een nieuw huis moet zoeken omdat een gezinslid allergisch is van de papegaai. Een goed klimaat en een goede luchtreiniger kan hierbij soms helpen.
Heb je nog vragen over dit onderwerp neem dan contact op met PapegaaienWelzijn.
Douchen en Badderen
De papegaaien die wij als huisdier houden hebben nog steeds dezelfde genetische eigenschappen als hun neven en nichten in het wild. Omdat de mens deze vogels vaak uit vochtige gebieden heeft gehaald (zoals het regenwoud), moeten we er voor zorgen dat hun nakomelingen, onze huiskamerpapegaaien, voldoende vocht krijgen. Hiermee bedoelen we niet alleen een waterbak met dagelijks vers water, maar hierbij hoort ook een regelmatige douche of de mogelijkheid om zelf te badderen.
In heel veel huizen is de vochtigheid te laag, hierdoor kan de huid, de veren en de longen van een papegaai flink uitdrogen. Daarom is een regelmatige douche of een lekker bad heel belangrijk. Een bijkomend voordeel is dat er ook veel stof wordt weggespoeld met het badwater. Stof dat normaal op je meubels terecht komt.
Dagelijks douchen is het best. Dit is echter niet voor iedereen haalbaar. Zorg er in ieder geval voor dat je vogel(s) om de dag een bad krijgen. Het bad- of douchewater dient lauw tot warm te zijn. Nooit koud, ook niet in de zomer bij een hete dag. Probeer te voorkomen dat de vogel net voor het slapen gaan, gaat badderen. Het duurt even voordat de veren droog zijn en met natte veren is hij bevattelijker voor ziekten.
In de handel zijn er diverse middelen te koop om papegaaien te douchen. Hierin zitten dan stoffen die de veren en/of de huid verzorgen. Deze spullen zijn niet perse nodig, maar als jij je geld daaraan wilt uitgeven ga dan gerust je gang. Zorg er echter wel voor dat je alleen de juiste middelen gebruikt, geschikt voor levende papegaaien. Lees daarom altijd eerst de bijsluiter.
Ook zijn er middelen die je bij het badwater kunt voegen. Eucalyptus en Aloë vera zijn hier voorbeelden van. Ook hiervoor geldt dat je alleen de hiervoor geschikte middelen dient te gebruiken. Neem alsjeblieft geen risico.
Iedere papegaai is een individu en heeft ook zo zijn eigen voorkeur als het gaat over badderen en douchen. De één vindt een douche heerlijk de ander baddert liever. Ook de temperatuur van het water kan per individu verschillen. Dit is gewoon een kwestie van proberen en goed naar de vogel kijken. Sommige papegaaien hebben echt een hekel aan douchen. Dit kan veel oorzaken hebben. Zo kan een papegaai een nare ervaring hebben gehad, hij is het niet gewend, hij is er nooit mee opgevoed of hij vindt het gewoon niet prettig. Maar ja, leuk of niet nat moet hij toch echt worden, een paar keer per week. Je kunt eventueel het één en ander proberen om hem meer te laten genieten van zijn bad, zoals:
- Probeer een andere manier. Badschotel, aanrecht onder kraan, grote waterbak, douche, plantenspuit, vernevelaar, enzovoorts;
- Varieer met de temperatuur van het water;
- Probeer een toevoegsel, zoals Aloë vera of Eucalyptus. Of laat dat juist weg als je het al gebruikt;
- Varieer het tijdstip. Douche je nu in de ochtend, probeer het dat in de middag eens;
- Verander van locatie. Laat je hem nu badderen in de keuken, probeer het eens in de badkamer;
- Probeer, indien dit mogelijk is, hem samen met soortgenoten te badderen of in ieder geval in hun aanwezigheid;
- Varieer met het licht. Meestal hebben ze de voorkeur voor een goed verlichte ruimte;
- Probeer een ander persoon de papegaai te laten douchen;
- Varieer met praten tegen de vogel, wel of juist niet;
- Enzovoorts.
Als je een jonge papegaai in huis haalt, leer hem dan zo jong mogelijk te douchen, maar hij moet wel eerst helemaal in de veren zijn. Vaak vinden papegaaien die het badderen hebben geleerd in hun opvoeding, douchen of badderen juist een feest. Papegaaien die dit niet gewend zijn en pas op latere leeftijd bekend worden gemaakt met douchen en badderen, zullen soms flink tegensputteren en ontzettend tekeer gaan. Dit hoeft niet altijd zo te zijn, andersom hebben we ook meegemaakt. Een papegaai die in zijn 30 jaar nog nooit een douche had gezien werd zeer prettig verrast. Hij wilde zowat niet meer onder de douche uit en maakt er telkens weer een heel feest van tijdens het douchen.
Als een vogel door en door nat is zal hij zijn vermogen om te vliegen tijdelijk verliezen. Hierdoor kunnen sommige vogels na het douchen soms onrustig of zelfs angstig worden. Zorg dus altijd tijdens en na het douchen voor een rustige en veilige omgeving.
Als het een flink warme of zelfs hete dag is in Nederland, geef dan je vogel dan zo vaak mogelijk de mogelijkheid om te badderen. Maar een heerlijke douche of een spraybeurt met een vernevelaar zullen ze ook fantastisch vinden. In sommige gevallen is het misschien zelfs noodzakelijk om hem even nat te maken, zeker als hij zit te hijgen van de hitte. Maar gebruik nooit koud water.
Als je jou vogel dagelijks douchet maak hem dan niet meer dan 3x per week door en door nat. Als je hem namelijk bij iedere wasbeurt heel nat maakt kan hij zijn beschermende laag van de veren helemaal kwijt raken. Deze laag zorgt er onder meer voor dat water goed wegloopt maar zorgt ook voor de verzorging van de veren en de huid. Dus probeer hem niet iedere dag door en door nat te maken, soms is een korte douche of badbeurt al voldoende.
Laat douchen en badderen een feest zijn. Het is goed voor lijf en leden, maar vergeet ook dat koppie niet. We hebben de meest droevige vogel helemaal zien opknappen en vrolijk worden na een douchebeurt. Bij sommige liep het bruin van de rokerige kamer van de veren af.
Maar we hebben er ook een papegaai die begint te plukken zodra hij gedoucht wordt. Deze douchen wij niet, maar hij wordt wel dagelijks in de mogelijkheid gesteld om zelf te badderen in een overvolle drinkbak op zijn speelboom. Hiervan maakt hij gelukkig ook dankbaar gebruik.
Soms moet je improviseren om een papegaai nat te laten worden. Maar ze hebben het allemaal nodig, heel hard nodig! De één vind het heerlijk de andere vervloekt het. Maar zorg er alsjeblieft echt voor dat ze het allemaal krijgen.
Blijf je het moeilijk vinden om jou sputterende papegaai te douchen, roep dan gerust onze hulp in. Wij willen jou en je papegaai graag helpen.
Aandacht
De papegaai is aangeschaft, en daar komt hij dan. Ik moet hem veel aandacht geven en dat ga ik doen ook. "Wat een lieverd is het toch". "Kom laat hem maar bij mij zitten". "Ik ga hem de hele dag knuffelen". En weet je, er zijn zo veel mensen die dat ook echt doen. Iedereen smelt weg bij een jonge lieve papegaai die lekker ondeugend is, en op zijn beurt lekker geknuffeld wil worden. Die van die lieve geluidjes maakt als hij geknuffeld wil worden. En daar gaat het vaak al mis.....
We hebben het verhaal al vele malen gehoord. De papegaai komt het huis binnen en wordt het eerste jaar of jaren helemaal overstelpt met liefde, verkeerde aandacht, veel lichamelijk contact, kusjes en veel knuffels. Wie wil dat nou niet, toch? Het is ook zo moeilijk te weerstaan, ze zijn zo
donzig, lief en vragen zo veel om "aandacht". Inderdaad aandacht, maar dan wel op een papegaaienmanier. Behandel je papegaai niet als een mensenkind of een knuffeldier. Dat ligt niet in zijn aard en past niet bij een papegaaienleven. Laat een papegaai zoveel mogelijk papegaai zijn. En onthou, de aandacht die je hem vanaf het begin geeft, verwacht hij ook de komende jaren tot aan het eind van zijn leven.
Maar dan, dan komt het eerste kind, er komt een puppy in huis of er wordt getrouwd of er komt een andere partner ten tonele. En daar gaat de aandacht en de knuffels van de papegaai. De papegaai is zo gewend geraakt aan de aandacht, dat hij niet meer zonder kan. Hij voelt zich genegeerd en wordt letterlijk gek! Schreeuwen, bijten en plukken zijn dan veel voorkomende gedragingen die bij zulke papegaaien voorkomen. En dat is dan
ongewenst gedrag, veroorzaakt door de mens.
En nog een grotere valkuil waar veel huiskamerpapegaaienbezitters intrappen, is het geven van aandacht op vraag van de papegaai. Een papegaai is heel slim en manipulatief. Hij weet al snel hoe hij je kan bewerken met zijn streken. Bewerken om steeds meer en meer aandacht te krijgen. Dit doet hij door bijvoorbeeld te schreeuwen of door zijn koppie naar beneden te doen om geaaid te worden. En telkens als je dan naar zijn kooi loopt en
tegen hem schreeuwt stil te zijn(wat uit den boze is trouwens), of je gaat hem aaien, geef je hem weer aandacht op zijn voorwaarden. Een proces wat zich telkens versterkt. Hij schreeuwt jij geeft aandacht. Er zijn al vele, vele mensen die hierin getrapt zijn en de meesten hebben op den duur de vogel de deur uit gedaan. Weer een papegaai in de opvang, of erger, die verpest is door de mens.
Partnergedrag?
Maar het bovenstaande is niet het enige probleem. Door verkeerde knuffels en aaien op verkeerde plaatsen op het lichaam van de vogel, te veel aandacht op de verkeerde momenten veroorzaken vaak dat je gezellige leuke papegaai jou gaat zien als zijn partner. Dat is natuurlijk een grote eer, maar het hoort niet. En daarbij hoort ook nog het partnergedrag. Je papegaai gaat voer opgeven voor je. Hij gaat pronken en sommige beginnen zelfs een "paringsdans", of masturberen zelfs op je hand. En dan hoor je die domme mensen zeggen op zo’n Youtubefilmpje: “Kijk Koko eens dansen…”. Ja, zo kun je het ook noemen.
En wat ook bij partnergedrag hoort, je krijgt af en toe een flinke knauw. Dan zul je iets gedaan hebben wat niet past bij een partner. Een goed voorbeeld hiervan zijn een koppel ara's. Ze zijn vaak heel leuk om naar te kijken. Lekker knuffelen met elkaar, elkaars veren schoonmaken en samen spelen. Maar dan doet de één iets wat de ander niet bevalt en plotseling breekt de hel los. En dat is natuurlijk gedrag waar zelfs doden bij vallen. Als je ook maar een korte tijd kijkt hoe een koppeltje ara's met elkaar omgaat, dan snap je wel dat dit niet past in een huiskamer naar jou gericht.
Je kunt het voorkomen maar niet altijd. De ene papegaai valt sneller voor een mens dan de ander. Dit heeft veelal te maken met zijn opvoeding, maar is ook afhankelijk van het individu. Ziet de vogel zich als papegaai of ziet hij zich als mens. Maar er zijn nog meer factoren zoals de soort, karakter, enzovoorts. Ook aanrakingen van de mens kunnen door de vogel verkeerd worden opgepakt. Probeer te voorkomen dat je een papegaai aanraakt of aait over zijn erogene zones. Zeker als deze al opgewonden is, en bijvoorbeeld kreunende geluidjes maakt. Blijf metje handen weg bij de basis van de staart of helemaal onder de vleugels. Pas op hoe je de snavel aanraakt. Sommige aanrakingen aan de snavel kunnen een voedingsrespons opwekken. Blijf weg bij de onderbuik en basis van de poten. Aai alleen, als hij dit toelaat, aan de wangen en in de nek. En twijfel je, aai dan de papegaai niet en pak een knuffelbeest.
Heel veel mensen zeggen ook, kus een papegaai niet. Wij vinden dat je er alleen voorzichtig mee moet zijn, niet iedere papegaai vind dit leuk en de gevolgen kunnen al snel een bloedende lip zijn. Pas ook op met speeksel. In menselijk speeksel zitten heel veel bacteriën en andere stoffen die niet goed zijn voor een papegaai. Kussen zal geen partnergedrag bevorderen. Waarom? Heel simpel, papegaaien kennen het fenomeen niet.
Kussen past niet in het sexuele gedrag van een papegaai. Het betekent voor hen niet veel meer als een aai over de bol of snavel. Is het leuk? Vaak wel, maar nogmaals pas op voor die kniptang onder de neus van de papegaai.
Het zit in de aard van een papegaai om zich te hechten aan één partner. Een papegaai in de natuur is monogaam en heeft vaak een partner voor het leven. In een huiskamersituatie is dit meestal een mens. Of soms een groep mensen, zoals alleen vrouwen of mannen. Dit kan er ook voor zorgen dat de vogel zich afzet, vaak agressief, naar andere huisgenoten. Hij wil deze ene persoon voor zich zelf alleen en duldt geen lichamelijk contact van andere mensen. Als een papegaai dan niet goed opgevoed is, niet goed gesocialiseerd, dan zal hij vaak eenkennig worden. Een puur natuurlijk
verschijnsel maar bij veel mensen ongewenst in de woonkamer. En kun je het voorkomen? Vaak niet. Je kunt het een en ander met trainen oplossen, maar hierbij zijn geen garanties. Dit is ook vaak één van de redenen waarom een papegaai wordt weggedaan.
Wij zelf hebben dit gedrag geaccepteerd en hebben geleerd hiermee om te gaan. We leggen ons er bij neer dat onze vogels eenkennig zijn en soms partnergedrag vertonen. Wij vinden dat geen probleem, we hebben zelfs 4 van deze zogenaamde probleemvogels geadopteerd. En we genieten elke dag van onze groep.
Maar ik moet toch veel aandacht geven?
Natuurlijk moet je veel aandacht geven. Een papegaai is een heel sociaal wezen die meestal in groepen leeft. Hij is in het wild afhankelijk van zijn eigen groep maar ook van andere dieren om zich heen. Hiervoor is een simpel reden, veel ogen zien veel meer. Ze kunnen zo zich zelf en alle soortgenoten om zich heen beschermen. Ze letten allemaal op, op het roofdier dat een bedreiging vormt. Zo kunnen ze veilig eten en eten zoeken
(foerageren) terwijl een ander op gevaren op let. Vaak leven rond een groep papegaaien ook andere vogels om dezelfde reden. Zelfs de zoogdieren rondom de vogels maken hiervan gebruik en kennen de alarmroep van de vele dieren om zich heen.
Maar een groep beschermt ook op een andere manier. Een roofvogel kan zich veel moeilijker op een prooi concentreren als alles door elkaar vliegt. Let maar eens goed op de vogels in je achtertuin of balkon. Als een vogel alleen komt eten is deze vaak veel schichtiger en vliegt sneller weg dan een groep vogels. Schrikt bij een groep één vogel, dan vliegt alles weg, de hele groep onder luid gepiep. Ook al hebben ze zelf het gevaar niet
gezien.
De discussie die bij wetenschappers over dit onderwerp vaak gevoerd wordt, houdt de vogel bewust de omgeving voor zijn soortgenoten in de gaten en waarschuwt hij bewust zijn groep? Of is een vogel gewoon egoïstisch en denkt hij puur alleen om zijn eigen hachje maar wil instinctief bij andere zijn? Ze zijn er helaas nog steeds niet helemaal uit. Maar wat wel duidelijk is dat een sociale vogel instinctief wil behoren bij een groep. Ze gaan ook samen op stok en houden elkaar warm door bij elkaar te gaan zitten. Ze onderhouden elkaars verenkleed en vinden een partner. Instinctief vindt hij het nodig om bij andere individuen te verblijven omdat die waken voor gevaar en omdat die genegenheid geven. Als we een papegaai nu een groep onthouden, wat zal die papegaai zich dan onveilig en onzeker gaan voelen. Mensen hebben dat ook. Wij voelen ons ook veiliger in een groep. Om dezelfde redenen eigenlijk. Een groep ontdekt sneller gevaar en staat samen ook sterk om dat gevaar te weerstaan.
Dat s ook een reden waarom we aandacht moeten geven, en samen met de papegaai een groep moeten vormen. En dan niet met verkeerde aandacht, hij hoeft niet de hele dag met ons op stap. Hij hoeft niet continue geknuffeld te worden. Geef hem ook de kans om een
individu te zijn. Zelf spelen en eten. Geef hem de kans zelfstandig te zijn. Een individu in een groep. Het enige wat belangrijk is, hij moet weten dat we er voor hem zijn. We moeten simpelweg in zijn omgeving aanwezig zijn. Als we uit zijn zicht weglopen moeten we hem gedag zeggen en blijven praten als hij ons niet meer ziet. Ook als we in de buurt zijn, samen tv kijken, lekker blijven praten, fluiten en geluidjes maken. De papegaai weet
dan dat er iemand in de buurt is. En die iemand is zijn groepsgenoot. Kijk maar weer eens goed naar de vogeltjes buiten. Het is alleen stil in de groep als ze slapen. De overige tijd zijn ze continue vocaal met elkaar bezig. En natuurlijk zijn er ook soortgenoten die lichamelijk contact hebben met elkaar, maar dat zijn dan vaak de partner, de nakomelingen of "vrienden" waarvan ze dat gedrag accepteren. Hou dit allemaal nu eens goed in je achterhoofd als je een papegaai hebt, en handel daar naar.
Simpelweg kun je aandacht in 2 hoofdgroepen onderverdelen:
- Verkeerde aandacht: te vaak lichamelijk contact door het continue meedragen van de papegaai of te veel, te vaak knuffelen of in een erogene zone van de papegaai aaien;
- Goede aandacht: veel aanwezig zijn in de buurt van je papegaai, vocaal aanwezig zijn, af en toe aanhalen (knuffelen) onder jou voorwaarden. En als je de papegaai bij je haalt, ben dan bezig met hem (spelen, trainen, ravotten, enz). Of zorg dat jij bezig bent, afwassen, stofzuigen of andere zaken die de papegaai interessant kan vinden.
Zorg dat je vaak bij de papegaai(-en) aanwezig bent. Of neem een papegaai mee op een standaard of kooi als je ergens ander in je huis bezig bent. Loop je langs de papegaai, geef hem dan een aai over de bol of praat even heel direct met hem. Neem hem een paar keer per dag, voor een korte tijd, de papegaai bij je. Ga met hem trainen, spelen en ja knuffelen en je krijgt een hele goede band met hem. Hij gaat je vertrouwen en steeds meer aan je hechten. Je krijgt zo een vogel met veel zelfvertrouwen die niet snel bang is. Maar laat je vogel nooit in de steek!
Ga je weg om te werken of boodschappen te doen of wat dan ook. Zeg je vogel dan gedag, telkens op dezelfde manier. Zet radio of tv aan. Het liefst op een praatprogramma, want praten in zijn omgeving daar is hij aan gewend. Zet de radio niet te zacht. Kom je weer thuis, begroet de papegaai dan zo snel mogelijk en heel enthousiast.
Laat hem er aan wennen dat hij soms alleen zit. Het mooist is natuurlijk dat hij een groepsgenoot heeft die altijd bij hem aanwezig is. Dit kan in de vorm van een soortgenoot maar ook van een heel ander soort vogel. Dan is hij nooit alleen en zijn ze er met z'n tweeën om samen op te letten voor "gevaar". Laat de papegaai nooit dagen achtereen alleen. Dit zal zorgen voor heel veel stress en angst! En kan voor veel mentale en zelfs lichamelijke schade lijden.
Een kleine samenvatting:
- Pas op met lichamelijk contact, niet te vaak en te lang;
- Aai een papegaai nooit over zijn erogene zones;
- Hou een papegaai niet continue bij je;
- Neem je een papegaai bij je, ben dan actief met hem of rondom hem;
- Zorg dat je vaak in de omgeving bent van de papegaai;
- Communiceer zo veel mogelijk vocaal met de papegaai;
- Geef alleen aandacht als jij dat wil, nooit andersom;
- Begroet een papegaai bij het verlaten en binnenkomen van de ruimte waar hij is;
- Blijf ook vocaal communiceren als je in andere ruimtes bent, maar ga niet in op zijn vraag om aandacht (schreeuwen bijvoorbeeld);
- Zorg er voor dat hij zo min mogelijk alleen is, en neem anders maatregelen;
- Beloon goed gedrag, negeer ongewenst gedrag.