Het is alweer bijna zover de feestdagen komen eraan. We beginnen natuurlijk met het heerlijke avondje waarbij we genieten van de geschenken van de goed heilig man. Dan verder in december krijgen we de kerst en natuurlijk oud en nieuw niet te vergeten. Een hele maand genieten van lekker eten, veel sfeer, familie, vrienden, warmte en gezelligheid. Lekker ons huis weer versieren met de meest uitbundige versieringen om de sfeer nog extra te vergroten.

Nadat de Sint ons land weer heeft verlaten komen de eerste kerstbomen weer de woonkamer binnen, sommigen kunnen niet eens wachten.... Mooie bloemstukken, guirlandes, kaarsen, engelenhaar en wat nog meer, er zijn mensen die er een heel circus van maken. En dat moeten ze gewoon lekker zelf weten want het is december en dan mag het!
Maar natuurlijk heb je dan ook mensen die je weer gaan wijzen op zaken die wel en niet goed zijn. Die vertellen waar je op moet letten als je wilt dat je kromsnavel je ook nog vergezelt in 2014. Want zoals wordt gezegd: "een ongeluk zit in een
klein hoekje".

De kerstboom
De naalden van natuurlijke kerstbomen en de takken in kerststukjes zijn giftig en hard. Pas op dat je huisdier niet bij deze naalden kan. Zorg er tevens voor dat er geen naalden in de kooi, de voerbakken, waterbak of op de speelboom komen. Een dennennaald kan in een slecht geval de darmwand doorboren.
Het water waarin een natuurlijke boom in staat of het drinkwater waarin naalden hebben gelegen kan giftig zijn voor de papegaai, vermijd dan ook dat je vogel hier van drinkt. Daarnaast is het natuurlijk ook niet wenselijk dat je vogel in de kerstboom vliegt.

Versieringen
Lametta - dit zijn die leuke goud- of zilverkleurige sliertjes die je kunt gebruiken voor het opleuken van de kerstboom of andere onderdelen van de kerstversiering. Deze sliertjes zijn onweerstaanbaar voor dieren, zeker als ze door een zuchtje wind of tocht een beetje bewegen. Wanneer een dier dit binnenkrijgt kunnen ze darmverstoppingen veroorzaken met alle ellende van dien.

Kerstballen - de meeste kerstbomen en kerststukken zijn voorzien van kerstballen, ze zijn natuurlijk niet weg te denken bij kerst. Hang bij voorkeur kunststof ballen neer, misschien zijn ze ietsjes minder mooi maar ze zijn wel ontzettend veel veiliger. Normale kerstballen zijn van glas, heel mooi, maar als ze kapot vallen zit je met heel gevaarlijke scherven. Waaronder ook hele kleintjes die opgegeten kunnen worden en zo veel schade kunnen toebrengen aan de ingewanden. Ook kunnen de scherven natuurlijk vervelende snijwonden veroorzaken, niet alleen bij jou en je kinderen maar ook bij je huisdieren.

Engelenhaar - is ook zo'n typisch kerstproduct. Het is verkrijgbaar in verschillende kleuren is gemaakt van glasvezels en wordt al heel lang gebruikt. Wat veel mensen niet weten is dat dit engelenhaar een allergische reactie kan veroorzaken zoals benauwdheid of opgezwollen lichaamsdelen (bijv. de huid). Is je papegaai hiermee in aanraking gekomen en je bemerkt een reactie ga dan meteen naar de vogeldierenarts. Raken bijvoorbeeld de keelslijmvliezen geïrriteerd en opgezwollen dan kan de vogel uiteindelijk stikken.

Sprayflacons onder druk - worden o.a. gebruikt voor spuitsneeuw waarmee je figuren op de ramen kunt spuiten en haarlak die je over een natuurlijke kerstboom spuit zodat deze niet te snel zijn naalden verliest. Hou ze bij gebruik ver weg van je vogels en gebruik ze alleen in goed geventileerde ruimten. De gassen en stoffen in zo'n bus worden verneveld aangebracht en kunnen dan gemakkelijk ingeademd worden. Tevens zijn de drijfgassen vaak heel gevaarlijk voor vogels met hun zo efficiënte ademhalingsstelsel. Zelfs wij mensen moeten voorzichtig zijn met het gebruik hiervan. Ventileer een ruimte goed na het gebruik van een spuitbus voordat je er met een papegaai in gaat, het maakt niet uit wat er in de bus zit of heeft gezeten.

Kerstlampjes - mogen natuurlijk niet ontbreken. Ze horen gewoon bij kerst. Maar wat zijn die lampjes van glas en die draadjes onder stroom toch interessant voor een intelligente maar nieuwsgierige papegaai. Deze wil maar al te graag eens zo'n lampje of draad testen met zijn grote snavel. Het lijkt bijna overbodig maar we blijven hiervoor waarschuwen: kijk alsjeblieft uit met stroomdraden, verlengkabels, stekkerblokken e.d. Let ook op de draden die niet opvallen, loop ze regelmatig een keertje na. Uit ervaring kunnen we zeggen dat dit geen overbodige luxe is!

Kaarsen en waxinelichtjes - zijn ook van die producten die bij kerst horen. Iedereen weet vaak wel de risico's hiervan maar helaas worden die vaak vergeten als het druk en gezellig is. Als een papegaai een brandend waxinelichtje omvliegt dan kun je al snel een flinke steekvlam krijgen, en een papegaai die onder het kaarsvet zit waarschijnlijk in combinatie met brandwonden.
De meeste huiskamervogels kennen de gevaren van vuur niet. Ze gaan zelfs op de vlam van een kaars af wanneer je niet oplet. Ze zijn en blijven nieuwsgierig. Ook omvallende kaarsen zijn natuurlijk een gevaar, ook voor de brandveiligheid. Wij zelf zijn al van de kaarsen afgestapt en overgegaan naar LED-kaarslicht. Misschien iets minder sfeervol maar wel een heel stuk veiliger en tevens geen walm en stank meer bij het uitblazen. We zetten gewoon de schakelaar op uit.

Kerstplanten en kerststukjes - staan in veel huizen ze zijn heel populair. Veel gebruikte planten en bloemen hiervoor zoals de kerstster (Euphorbia pulcherrima), de kerstroos (helleborus niger), de hulst (llex aquifolium), de Amaryllis, de krokus, de hyacinth en mistletoe zijn zeer giftige planten voor mens en dier! Mocht uw huisdier één van deze planten hebben gegeten dan kunnen de volgende ziekteverschijnselen optreden: misselijkheid, speeksel, slijmvliesontsteking in de bek, braken, diarree (soms bloederig), opwinding, stuiptrekkingen, benauwdheid en hartritmestoornissen. Het sap van de kerstster kan zelfs blaren op de huid veroorzaken. Vaak is het spoelen met water een eerste hulp na het eten van deze planten. Daarna moet er z.s.m. een dierenarts worden geraadpleegd! Dit geldt ook voor ons mensen. Dat je met deze planten moet uitkijken is een bijna overbodig advies, maar ik zeg het toch!

Aromatherapie, geurkaarsen, wierook en roken
Ook geur bepaalt de sfeer. Veel mensen hebben in hun huis van die reukoliesetjes, wierook, geurkaarsen enzovoorts om het in huis lekker te laten ruiken. Helaas verspreiden deze middelen chemische stoffen door het huis. Naast een efficiënte spijsvertering heeft de papegaai een ademhalingstelsel wat zeker twee maal zo efficiënt is als die van ons. De lucht die zij inademen wordt twee maal door het ademhalingsstelsel gehaald om de zuurstof eruit te halen. Helaas is dit ook een probleem, want ze ademen niet alleen zuurstof in maar ook andere soms slechte stoffen. Papegaaien hebben extra last van de stoffen die in de lucht worden verspreidt. Roken, wierook, sommige houtkachels, haarlak, deodorant, febreze alle middelen die de lucht vervuilen met “slechte” dampen kun je het best niet gebruiken in de buurt van je papegaai. Hij zal er uiteindelijk ziek van worden en zelfs doodgaan. Dit klinkt heel zwaar maar het is zo. Wij adviseren die middelen niet of heel spaarzaam te gebruiken in de ruimte waar de papegaai zich bevindt. Zorg voor een goede ventilatie (geen tocht!) en aanvoer van verse, schone en voldoende vochtige lucht.

Eten tot je erbij neervalt
Gezellig samen eten
Gezellig tijdens de feestdagen lekker eten in het gezelschap van familie en vrienden. Natuurlijk hoort je papegaai hier ook bij. Maar laat de papegaai het liefst niet mee-eten met de gasten aan tafel. Een kippenbotje, stukje groente of sla is geen probleem. Maar ga er verstandig mee om. Geef ze geen vlees anders dan kip. Pas op met botjes, van sommige botjes kunnen splinters afkomen als de papegaai er op gaat knagen. Geef geen zuivelproducten. Een papegaai is lactose-intolerant en hier snel ziek door worden. De papegaai heeft zijn eigen voer, trakteer hem met zijn eigen lekkernijen.
Let ook goed op je gasten. Mensen die bij je op bezoek zijn weten niet altijd wat wel en wat niet goed is voor je papegaai. Ze vinden het leuk om de papegaai iets te geven. Let hierbij goed op en instrueer je bezoek hierover. Er zijn gevallen bekend waarbij bezoek leuk dacht te zijn door
een papegaai alcohol te geven. Papegaaien overleven dit soms niet. Ook alcohol is gif voor een vogel!

Mooi gedekte tafel
Bij gezellig dineren hoort een mooie opgemaakte tafel met je beste servies en bestek. Helaas staan op de tafel vaak zaken die gevaarlijk kunnen zijn voor je papegaai. Warme borden, warmhoudplaten, kaarsen, waxinelichtjes, kerststukjes, messen, versieringen noem maar op. Het is verstandig om er voor te zorgen dat de papegaai niet op de tafel kan komen, niet vliegend en niet klimmend en/of lopend.
Het is gebeurt dat een kleinere papegaaiachtige is verdronken in een half glas cola. Het klinkt misschien lachwekkend maar het is de absolute wrede waarheid. Een vogel zoals een Agapornis (dwergpapegaaitje) vindt het soms leuk om uit een glas te drinken. Vaak is dit ook, soms onbewust, aangeleerd. Wanneer er dan nog maar een beetje in het glas zit wil zo’n vogel nog wel eens voorover buigen in het glas om wat proberen te drinken. En hier kan het dan mis gaan als de vogel zijn grip verliest. Wij adviseren om dit je vogel niet aan te leren, hoe leuk het er ook uitziet.

Gourmetten, steengrillen en pannen
Ook al zoiets gezelligs, lekker met gasten aan tafel lekkere kleine hapjes zelf klaarmaken op de grillplaat, steengrill, raclette, gourmetten of wat dan ook. Alleen wordt dan soms de papegaai vergeten. Behalve de al heel slechte bakluchten komt er van deze apparaten ook vaak teflondamp af. De meeste apparaten en pannen zijn voorzien van een antiaanbaklaag van teflon. Doordat zo'n oppervlakte te warm wordt of niet goed wordt behandeld komen deze dampen in de lucht. Zelfs in een geventileerde ruimte kan dit leiden tot de snelle dood van je vogel(s). Ieder jaar zien we hiervan weer berichten. Is het niet van een gourmetset dan is het wel van een nieuwe poffertjespan (meerdere papegaaien hebben hierbij het leven gelaten).
Het is zelfs voorgekomen dat bij het gebruik van een nieuwe elektrische barbecue in de buitenlucht een vogel ernstig ziek werd en (bijna) dood ging van de dampen. Ook al zat hij buiten en een stukje verder op. Niet alleen vogels kunnen niet tegen die dampen, veel andere huisdieren kunnen hier ook niet tegen.
Wil je wel bakken en grillen in dezelfde (geventileerde) ruimte waarin je papegaai leeft? Bak en kook dan in pannen met een beschermende keramische laag. Deze pannen zijn tegenwoordig gemakkelijk verkrijgbaar en lang niet meer zo duur. Ze bakken beter en de anti aanbaklaag werkt echt goed. Dus alle pannen en potten met de teflonlaag de vuilnisbak in en schaf pannen aan met een keramische antiaanbaklaag.
Vele papegaaienbezitters zijn je al voorgegaan. Ook wij...!

Snoep
Snoep is eigenlijk niet eens goed voor ons mensen dus zou je zeggen dat niemand het aan hun vogel zou geven, helaas. Soms denken we: een klein stukje mag wel. Niet altijd! Let hier ontzettend goed mee op! Hang je snoepgoed in de kerstboom, zorg dat snoep altijd onbereikbaar is voor de huisdieren. Doe je het in een cadeau onder de boom, zorg er dan ook voor dat je papegaai er niet bij kan.
Er wordt veel snoepgoed speciaal voor papegaaien in de winkel aangeboden, een stukje gedroogd fruit kan al een lekkernij zijn. Denk er goed bij na wanneer je wat aan je papegaai geeft buiten zijn vaste voeding.
Papegaaien hebben een heel efficiënte stofwisseling, ze kunnen slecht tegen de extra, slechte voedingsstoffen die in veel snoep zit. Te veel suiker en vet zijn gewoonweg slecht en dan hebben we het niet eens over de kleur- en conserveringsstoffen. Snoep is soms gewoon gif voor een huisdier. Neem bijvoorbeeld chocolade...

Chocolade bevat - naast vet en suiker ook het giftige theobromine en cafeïne, beide zijn stimulerende stoffen die het centrale zenuwstelsel, de waterhuishouding en de hartspieren beïnvloeden. Mede door de snelle stofwisseling van een papegaai is chocolade zeer giftig.
Symptomen van vergiftiging met theobromine kunnen zijn: irritatie van het spijsverteringskanaal waardoor interne bloedingen kunnen ontstaan, braakneigingen en diarree, verhoogde nervositeit en opwinding, trillen, hijgen en uitvalsverschijnselen door verhoogde lichaamsactiviteit, versnelde onregelmatige hartslag, de ademhaling wordt sneller en trekken spieren samen tot epilepsieachtige stuipen. Tevens zullen ze veel drinken met als gevolg braken.
Theobromine wordt heel slecht afgebroken in het lichaam van een papegaai, hierdoor zal iedere volgende portie een opeenstapeling zijn van gifstoffen. Doordat de lever de theobromine niet goed kan afbreken komen ze in de nieren waardoor deze worden aangetast. De papegaai kan uiteindelijk sterven door een hart- of adem stilstand. Dit gebeurt helaas nog te vaak.

Cadeaus krijgen en geven
Wie krijg er nu niet graag cadeautjes met de feestdagen. De ene familie doet het tijdens het Sinterklaasfeest, anderen tijdens de kerst en anderen doen het bij beiden. Gezellig toch! Maar helaas moeten we ook hier de pret een klein beetje drukken. Leuk verpakken hoort erbij, maar houd je papegaai uit de buurt van de kunststof verpakkingen, cadeaulinten waarin ze verstrikt kunnen raken, zich kunnen ophangen of het opeten. Maar let ook op het cadeaupapier. Soms is cadeaupapier helemaal geen normaal papier maar gewoon folie met een metaallaag. Of er zitten glitters of andere met metaalfolie aangebrachte versieringen op het papier. De papegaai die dit papier versnippert en soms opeet kan dan de ongewenste metaaldeeltjes binnen krijgen, met alle nare gevolgen van dien.
Geef de papegaai tijdens deze dagen wat leuk speelgoed wat hij kan slopen en verscheuren en/of wat extra lekkers. Zo hoort hij ook bij de feestende massa in huis.

Vuurwerk
Ook vuurwerk hoort bij de feestdagen, ieder jaar weer. Dat je het best niet met je vogel naar buiten kunt gaan lijkt ons wel logisch. En ga er verder niet te angstig mee om. Probeer in de nabijheid van je vogel zelf zo min mogelijk te reageren of ophef te maken wanneer je weer een knal hoort. Ben je zelf rustig dan zal de papegaai meestal dit voorbeeld volgen. Reageer gewoonweg niet op vuurwerk. Is je papegaai angstig voor de lichtflitsen leg dan deels een doek over de kooi of doe de gordijnen dicht.

De day after: de schoonmaak
Na het feestgedruis volgt het opruimen. Dit is eigenlijk niet anders dan normaal, maar toch even een advies. Gebruik geen sterke, dampende chemische schoonmaakmiddelen in de nabijheid van je papegaai. Gebruik liever de natuurvriendelijke producten zoals de eucalyptusreiniger. Spray bij voorkeur ook niet met luchtverfrissers, maar daar hebben we het al over gehad.
Heb je een open keuken en je moet je oven reinigen met ovenreiniger, plaats dan liever je papegaai even in een andere ruimte. Zoals met alles geldt ook hier dat je gewoon je gezonde verstand moet gebruiken. Gewoon nadenken voordat je iets doet in de buurt van je papegaai.

Tenslotte
Zo nu hebben we weer genoeg gezeurd. We willen jullie echt niet de dienst uitmaken. Dit zijn allemaal tips en hoe je daarmee omgaat is helemaal aan jou. Maar wij hopen in ieder geval dat jullie heel veel plezier hebben tijdens de feestdagen met familie, vrienden en het gevleugelde gezelschap.
Bij deze bedanken we Ed en Thiely de Moor voor de informatie uit hun zo goede boek: Papegaaien van A tot Z. Echt een aanrader voor in de schoen, sok of onder de boom.