Home
Week 24 - "Peter aan het woord " Onderzoek naar handopfok deel 2 en Pino
Vandaag Deel 2 Van het onderzoek van Sanne van Aken. En komen even terug op Pino. Leven mee met Elfie......en er is een popje geboren.
En Peter neemt ons mee op reis . Een druk programma, zullen we snel beginnen!
Pino: Vorige keer was ik vergeten zijn gewicht te melden, dank je wel diegene die me hierop wezen. Verschiet niet, Pino weegt op zaterdag 9 juni 720 gram. Inderdaad geen wonder dat iedereen die Pino live ziet zegt “wat een reuze vogel “.
Ik ben zo bezig geweest “goed voor hem “ te zijn. Hierdoor heb ik hem te veel “verwent” met voer. Training met lekkers om hem op te laten stappen. Oké dat is me gelukt . Pino stapt goed op : ”goed zo” en daar was het nootje. Dat moet echt anders….720 gram is veel!
- Normaal gewicht voor een NG Edel papegaai is tussen de 400 en 450 gram. Er zijn kleiner soorten maar de Nieuw Guinea edel papegaai is samen met de Australische edel papegaai zwaarder, en groter. Een grote volle vogel kan dan 500 gram. De Australische kan met gewicht oplopen naar 600 gram wegen. De poppen wegen in de meeste gevallen het zwaarst met een gewicht van 620 gram. Dus Pino is ECHT te dik. We beginnen ons af te vragen of het toch niet een Australische soort is waar we de kuikens van hebben ( We hebben een groot koppel in de kweek).
- Doordat hij “weigert pellets “ te eten, had ik dit opgegeven. Hij at zaden ( premium) fruit en groenten en ik denk iets te veel noot. Ik denk dat we hem onbewust te veel “verwennen”. En dat is “verkeerd” . Net als iedereen val je soms toch in “de valkuil” . Manipuleren is een kunst en oké Pino is daar goed in. Dat is veranderd op zaterdag 9 juni en we zijn gestart met een dieet.
We beginnen met 6 jumbo weaning pellets per dag. En daarnaast een groenten en fruit dieet, om de dag 1 eetlepel ei voer. De zaden die ik ga geven zijn de edel zaden van Bird food, maar voorlopig geef ik dit minimaal. Ik zou ook een mager zadenmix kunnen geven, maar kies voor de edel-special. En naast voeding verplichte interactie (f). Ik geef hem naast de pellets ook het nieuwe wellnes voer van birdfood. (Veel kruiden en specerijen speciaal voor vogels). Vroeger gaf ik onze edel ook een welness voer uit Duitsland, maar dat ging er op een gegeven moment uit en ik heb jaren gezocht voor een vervanging. Gevonden en gevraagd dit op te nemen in assortiment van Bird food.
Nu maar hopen dat we Pino langzaam naar een gezond gewicht kunnen brengen.
![]() |
![]() |
![]() |
Pino is te dik….
- Dus hier de foto van 9 juni, waar vanuit we nu samen op dieet gaan. Een vogel mag niet te veel te snel afvallen dus we gaan dit langzaam en verantwoord doen. Ik ga een dagboekje bijhouden van Pino met start gewicht en het nieuwe schema en ben benieuwd wat uiteindelijk de juiste hoeveelheid gaat zijn wat hij eet. Gezond en verantwoord gaan we dan naar zijn streefgewicht van voorlopig 600 gram.
- Week 1 Van 9 tot 16 juni; Pino heeft moeite met de pellet. Hij krijgt de eerste dag 6 jumbo weaning pellets ( omdat dit kalk en eiwitrijk is ) en daarbij een mini tomaatje klein gesneden en wat mais. Deze week geen zaden ,geen noot. De dagen er na geven we veel fruit als aardbei, paprika en appel . Maar na drie dagen besluit ik de pellets warm en zachter te maken en te mengen met jungle pellets, want Pino eet de pellets niet. Wel de fruit en groenten, maar hij gooit de pellet op de grond. Woensdag krijgt hij het de eerste keer op deze manier,en hij eet er van. Minimaal maar oké de groente en fruit plakt aan de pellets vast en hij moet wel. Het warme maakt de smaak beter en Pino ruikt ook beter wat er in zijn bakje zit. Vrijdag de 15de Pino eet zijn bakje leeg en ik ben blij . Morgen zaterdag ga ik wegen.
- Vandaag Zaterdag 16 Juni een volle week aan dieet en hij eet nu goed zijn pellets. Pino staat al klaar om te eten en wederom is dit warme pellet met een mix van groente. Dat ga ik de komende week ook vol houden. Geen zaden geen noot. Ik ga hem wegen, want Pino stapt voorbeeldig op en we zijn echte vrienden geworden, daar ben ik erg blij mee. Pino weegt 680 gram. Dat gaat goed komen.
Kweek : In de kolonie is er iets gebeurt.
Doordat er een popje op eitjes zit is de gehele situatie omgeslagen en alhoewel er Zondag 10 juni niets aan de hand was sloeg Maandag 11 Juni alles om. Zondag heb ik nog foto ’s gemaakt ,en alles zat lekker buiten. Maandag, zijn de vogels overdag gewoon binnen en buiten geweest Mooi weer geen probleem. Tegen 188 uur gingen de vogels naar binnen, eten en slapen. Maar tegen 1900 uur was er opeens een hels lawaai en geschreeuw. Gelukkig dat Ed dit meteen hoorde , en natuurlijk meteen ging kijken. Daar trof hij de jonge pop die op eitjes zit ( zat) boven op de oudere pop Elfie.
De andere pop Tara viel aan, en niet zo’n klein beetje het was een attack tot kill. Ed heeft meteen de dames uit elkaar gehaald, maar met Elfie ging het niet goed. Elfie is meteen naar binnen overgebracht, warm gezet en klein en donker en was in shock. Rust warmte en stilte is nu haar geneesmiddel. Daarnaast hebben we druivensuiker in haar drinkwater gedaan. Het zag er niet zo goed uit.
Wakker worden de volgende dag is dan altijd moeilijk. Is ze er nog of niet.
Dinsdag waren we blij dat ze op stok zat morgens, haar wonden viellen mee. Tara heeft haar poten (tenen) aangevallen en haar hoofd. Daar heeft ze stukken veren er uit getrokken, en de snavel aangevallen. Elfie is zich het lam lazarus verschoten en is in shock. Stress is altijd gevaarlijk bij vogels. Ze wilde niet eten of drinken. Maar in de middag vers ei voer gegeven en suikerwater in drinkwater gedaan en toen dronk ze tegen 13.00 uur haar eerste slokjes. Haar ontlasting zag er meteen beter uit. We proberen er alles aan te doen om haar weer “op de poot “te krijgen. Dinsdag bleef nog steeds kritiek en dus zwaar.
![]() |
Maandag
![]() |
Donderdag
Woensdag; Elfie eet goed en drinkt goed en de ontlasting is goed. Ze slaapt veel en reageert minimaal. Donderdag geen verandering, maar stabiel, ze slaapt veel en spaart haar krachten. Eet haar warme pellets en er komen wel wat geluidjes uit. Vrijdag 15 juni 2012, Er komt wat meer beweging, ze poetst haar pootjes en beweegt op de stok. Eet nog steeds warme pellets, niet anders, en drinkt water waar we nu geen druiven suiker meer in gaan doen.
Toekomst
Elfie blijft als ze opknapt even alleen. Ze moet 100% zijn opgeknapt voor we denken aan een vriendje erbij. Ze zal niet terug de kolonie in gaan. Maar in de kweek hopen we dat we haar samen met een man kunnen plaatsen. De man met wie ze het langste samen is, dat is Bailey. Het word langzaam aan bekeken, stap voor stap. We nemen de tijd. Voor nu is ze rustig en veilig en weg bij de andere pop. Ze eet weer en ze drinkt goed Ontlasting is oké en het is nu bijkomen en afwachten.
Kweek koppels, weet u nog we hadden zoveel koppels op eitjes. Jammer genoeg zijn bij 5 nestjes de eitjes onbevrucht. Ook bij de grijsjes. Het wil maar niet lukken bij deze twee koppels. Maar niet getreurd de bevruchte eitjes komen wel. Er zijn nu nog twee koppels met bevruchte eitjes. Tegelijkertijd is het kuikentje achter ook “op kleur” wat 2 April is geboren. En het is wederom een popje.
![]() |
![]() |
Deel 2; Niets is belangrijker dan onderzoek. Hierbij de scriptie van Sanne van Aken:
Ik zal enkele dagboeken besteden aan haar scriptie en met u delen met toestemming van Sanne van Aken. Haar doel is om verder onderzoek te gaan doen naar de risicofactoren die tot gezondheids- en welzijnsproblemen leiden bij in huis gehouden papegaaien. Ze wilde zich vooral richten op papegaaienkwekers. De Onderzoeksvraag was : “Wat zijn de risicofactoren die tot gezondheids- en welzijnsproblemen leiden bij in huis gehouden papegaaien?”. Sanne van Aken Opleiding : CAH Dier- en gezondheidszorg Afstudeerscriptie Datum: 24 april 2012.
2. Papegaaiachtigen
Papegaaien horen tot de hoogst ontwikkelde vogelsoorten. Het zijn zeer intelligente dieren die gemiddeld 60 tot 70 jaar oud kunnen worden (Gubbels, 2011). Daarbij zijn het ook zeer sociaal levende dieren (Weinbeck et al., 2010). In dit hoofdstuk zal allereerst de papegaaien populatie in Nederland worden besproken. Daarnaast zal het natuurlijke gedrag van een papegaai worden toegelicht. Op deze wijze kan het natuurlijke gedrag worden vergeleken met het gedrag dat papegaaien vertonen in gevangenschap. Het advies van dit rapport komt op deze manier zo dicht mogelijk in de buurt van de natuurlijke leefwijze en het natuurlijke gedrag van papegaaien in de natuur.
![]() |
2.1 Papegaaien populatie
In het onderzoek van Janssen (2009) is naar voren gekomen dat er in totaal ongeveer 330 soorten papegaaien zijn. Papegaaiachtigen worden ingedeeld in vier grote groepen:
- Papegaaien; Ara’s, amazones, grijze roodstaart;
- Kaketoes; Witte kaketoe, zwarte kaketoe, rosé kaketoe;
- Lori’s; Viooltjeslori, regenbooglori;
- Parkieten; Halsbandparkiet, valkparkiet, rosella, grasparkiet.
Het aantal in gevangenschap gehouden papegaaien wordt in Nederland geschat op 300.000 tot 600.000 vogels. Veel papegaaien in gevangenschap worden individueel gehuisvest in een kooi en zijn vaak alleen, waardoor ze te weinig aandacht krijgen van de eigenaar. Papegaaien in de vrije natuur leven altijd in groepen. Het verschil in gedrag en welzijn tussen papegaaien in de vrije natuur, in vergelijking met papegaaien in gevangenschap is erg groot (Gubbels, 2010). Daarom zal allereerst in het volgende subhoofdstuk het natuurlijke gedrag van een papegaai in de vrije natuur worden besproken.
2.2 Natuurlijk gedrag van een papegaai
Gedragsbepaling
In de natuur vertonen papegaaien gedrag om als soort te kunnen overleven. Gedrag wordt bepaald door erfelijke eigenschappen (nature) en door datgene wat papegaaiachtigen leren vanaf het moment dat zij geboren worden (nurture). Dankzij het erfelijk leervermogen en de intelligentie van papegaaiachtigen kunnen zij zich continue aanpassen aan de omstandigheden in hun leefomgeving. Papegaaiachtigen herhalen gedragselementen als de consequentie van het gedrag wordt ervaren als een beloning (Hooimeijer, 2011).
2.2.1 Ontwikkeling van gedrag
Gedrag dat vanuit het dier zelf komt, zonder tussenkomst van de omgeving wordt ook vaak instinctief gedrag genoemd. InprentingInprenting is een leerproces waardoor de sociale voorkeuren van een dier beperkt worden tot één of een aantal prikkels. Sociale interacties op een jonge leeftijd spelen een grote rol bij de ontwikkeling van het gedrag van een papegaai.
Filial inprenting en seksuele inprenting
Bij filial inprenting wordt een sociale band gelegd tussen een jong dier en zijn ouders. Bij seksuele inprenting gaat het om de ontwikkeling van een voorkeur voor een partner. Over het algemeen wordt seksuele inprenting tijdens een veel langere periode beïnvloed dan filial inprenting. Het contact met ouders en soortgenoten tot aan volwassen leeftijd heeft invloed op de voorkeur voor een seksuele partner. Zowel filial als seksuele inprenting zijn onomkeerbaar (Weinbeck et al., 2010).
2.2.2 Onderlinge communicatie
Vanaf het moment dat papegaaiachtigen worden geboren maken zij deel uit van een sociale samenhang met soortgenoten en met niet soortgenoten. Binnen de groep is er continue sprake van onderlinge communicatie. Hierbij gaat het vooral om lichaamstaal maar ook om verbale communicatie. Papegaaiachtigen in de natuur weten exact wat ze aan elkaar hebben waardoor er duidelijkheid en rust heerst (Hooimeijer, 2011). De meeste papegaaiachtigen in de natuur leven buiten de broedtijd in vluchten. Dat kunnen kleine familiegroepjes van vier tot tien vogels zijn of hele grote zwermen van honderden of zelfs duizenden dieren. Voor het zoeken naar voedsel vallen veel grote vluchten uiteen in kleine groepjes (Weinbeck et al., 2010).
Dagindeling van een papegaai in de natuur
Papegaaiachtigen leven in de vrije natuur in bomen en zien dit als hun rustplaats. ’s Ochtends vroeg beginnen de papegaaien met schreeuwen. Op deze wijze communiceren zij met elkaar, er is dan contact met de groep. Dit duurt ongeveer tien á dertien minuten. Vervolgens vliegen ze in een groep naar de drinkplaats. Na het drinken zijn de papegaaien de hele ochtend bezig met foerageren (zoeken en vinden van eten). In het begin van de middag gaan ze rusten om aansluitend weer te kunnen foerageren. Wanneer het schemer wordt gaan ze opnieuw samen naar de drinkplaats. Naderhand vliegen ze terug naar hun rustplek en beginnen ze opnieuw met schreeuwen. Hiermee zoeken ze wederom contact met de groep. Dit duurt ongeveer twintig minuten. Daarna gaan ze slapen. In het wild hebben papegaaien dus twee schreeuwmomenten op een dag, ’s ochtends en ’s avonds (Cools, 2012).
Leven in een groep
Het leven in een groep brengt voor papegaaien veel voordelen met zich mee, met name voor het ontdekken, ontwijken, en verjagen van vijanden en het vinden van voedsel (Weinbeck et al., 2010).
Paarverbinding
De paarbinding bij papegaaien is sterk. Een paartje doet eigenlijk alles samen. In de nacht slapen ze dicht tegen elkaar aan, ze verzorgen elkaars veren, baden en eten samen. Papegaaien zijn zorgzame ouders (Weinbeck et al., 2010).
![]() |
2.2.3 Natuurbroed
Wanneer een pop is bevrucht zal zij na acht tot veertien dagen eieren leggen. De meeste papegaaiensoorten verdelen het leggen van hun eieren over vijf dagen. De eieren worden altijd direct bebroed zodat de baby papegaaien na elkaar uit het ei komen. Het proces van uitkomen wordt vaak actief ondersteund door de oudervogels. Grotere papegaaiachtigen (de Ara) legt per legsel één tot drie eieren. Beide oudervogels beginnen al in de eerste uren na het uitkomen met het voeren van de baby papegaaien. De eerste dagen bevindt zich altijd een oudervogel bij het kuiken. De baby papegaaien worden allereerst uit de kliermaag (een kamer van het spijsverteringsstelsels) en later uit de krop (ruimte in de hals van papegaaien om voedsel te weken) gevoerd. Wanneer de krop van de babypapegaai weer leeg is, wordt hij opnieuw gevoerd (Janssen, 2009).
Jongen
De tijd dat de jongen in het nest blijven varieert van soort tot soort. Wanneer de jongen voor het eerst het nest verlaten, worden ze altijd door hun ouders vergezeld (Weinbeck et al., 2010). Jonge papegaaien leren nog erg veel van de ouders nadat zij al zelfstandig kunnen eten. (Aengus & Millam, 1999; Collette et al. 2000).
Samenwerkingsverbanden
In veel groepen ontstaan samenwerkingsverbanden. Dieren waarschuwen elkaar als er een vijand wordt gezien, voedsel wordt met elkaar gedeeld en daarbij helpen ze elkaar bij het grootbrengen van de jongen (Weinbeck et al., 2010).
Coöperatieve broeden
Bij papegaaien bestaat het coöperatieve broeden. Een broedend paar wordt geholpen door volwassen dieren die zelf niet broeden. Meestal gaat het hier om broertjes en zusjes van de nieuwe nakomelingen (Weinbeck et al., 2010).
3. Opfokmethodes
In de praktijk worden baby papegaaien vaak al verkocht voordat ze zelfstandig kunnen eten. Bij hen wordt de kans om te leren van eigen ouders ontnomen. In de meeste gevallen groeien deze dieren op zonder sociale contacten met nest- of soortgenoten (Evertsen et al., 2010). In dit hoofdstuk wordt de natuurlijke opfok van papegaaiachtige besproken, daarbij worden er diverse handopfokmethoden toegelicht. Tot slot wordt de co-ouderschap methode behandeld. Op deze wijze kunnen de diverse opfokmethodes met elkaar worden vergeleken om vervolgens te kunnen bestuderen welke opfokmethode het beste kan worden toegepast bij individueel in huis gehouden papegaaien.
![]() |
![]() |
3.1 Natuurlijke opfok
Opvoeding door ouderpapegaaien
Papegaaien zijn over het algemeen zorgzame ouders. Een sterk kuiken zal normaal gesproken de kop omhoog steken en vragen om voedsel, vooral wanneer er weinig voedsel in de krop aanwezig is. Een babypapegaai moet zichzelf redelijk kunnen verzorgen, ook in het zeer jonge stadium. Sommige ouderpapegaaien verwaarlozen hun jongen, vaak zijn dit de jongste baby papegaaien. Een jong dat verlaten wordt zal sterven. Er zijn twee redenen waarom ouderpapegaaien niet goed voor hun jongen zorgen. Als eerste is dit onervarenheid, waardoor baby papegaaien verhongeren. Na deze vervelende ervaring worden de ouderpapegaaien vaak wel goede ouders. De tweede reden is dat een babypapegaai sterk is afgekoeld of ziek is. Het kuiken kan zijn kopje niet meer opheffen om voedsel op te nemen. Ervaren ouderpapegaaien hebben dan een goede reden om een kuiken in de steek te laten, zij voelen instinctief aan dat er iets mis is met het kuiken (Gubbels, 2010).
Uitvliegen
Als de jongen ongeveer drie weken oud zijn, beginnen ze goed in de veren te zitten.De periode dat de jongen in het nest blijven varieert van soort tot soort. Bij de kleinere soorten (agaporniden) is dat tweeëndertig dagen, bij de middelgrote papegaaiachtigen (amazones) is dat negen weken, bij edelpapegaaien is dit elf weken en bij grijze roodstaartpapegaaien twaalf weken. De grote ara’s vliegen meestal na drie tot vier maanden uit, dit kan onderling behoorlijk variëren (Gubbels, 2010).
Opvoeding door de ouders en zelfstandig worden
Wanneer de jongen voor het eerst het nest verlaten, worden ze te allen tijden door eigen ouders vergezeld. De meeste grote papegaaien blijven na het verlaten van het nest nog langdurig afhankelijk van hun ouders en worden nog ongeveer honderd dagen na het uitvliegen bijgevoerd door de ouders. Voor sommige soorten zoals ara’s en kaketoes is deze periode nog veel langer (Gubbels, 2010)
Leerproces
De jonge vogels leren door het volgen, observeren en nadoen van de ouders. De jongen leren welk voedsel geschikt is om te eten, waar het te vinden, hoe vijanden te ontwijken en welk gedrag acceptabel is tegenover soortgenoten. Papegaaien zijn als ouders zeer duidelijk tegen hun jongen. Wanneer de jongen te opdringerig worden, wordt dit door de ouders afgeleerd (Weinbeck et al., 2010).
Sterftecijfers
De sterftecijfers onder baby papegaaien, grootgebracht door de ouderparen, variëren van vijftig tot zesennegentig procent in de eerste vier jaar (Weinbeck et al., 2010). Dit heeft te maken met het feit dat er bij een natuurlijke opfok een strenge selectie plaatsvindt, alleen de sterkste baby papegaaien overleven. Bij handopfok overleven ook de zwakkere baby papegaaien.
Belangrijke aspecten natuurlijke opfok
In het onderzoek van Weinbeck (2010) kwamen de belangrijkste aspecten voor de natuurlijke opfok, “het natuurlijke gedrag van papegaaien en een stabiele plek in een sociale groep”, naar voren:
- Natuurlijk gedrag; Voor de ontwikkeling van normaal natuurlijk gedrag is het van belang dat een papegaai voldoende lang samenblijft met de oudervogel en nestgenoten of met de andere leden van de groep waarin het werd geboren.
- Stabiele plek in een sociale groep. De tijd dat de jongen in het nest verblijven bij papegaaien verschilt van soort tot soort. De leeftijd waarop het kuiken van de ouders wordt gescheiden is van invloed op het vinden van een stabiele plek in een nieuwe sociale groep.
Voordelen natuurlijke opfok:
- De baby papegaaien worden op een natuurlijke wijze gevoerd;
- Sterke kuikens door strenge selectie van de ouderparen;
- De papegaai leert om te gaan met soortgenoten;
- De papegaai leert een papegaai te zijn;
- De papegaai leert op de juiste wijze zijn seksuele behoeften te uiten;
- De papegaai krijgt antistoffen mee van de ouders waardoor hij beter bestand is tegen infecties.
Nadelen natuurlijke opfok:
- Ouderparen verlaten vroegtijdig het nest;
- Ouderparen maken de kuikens dood;
- Ouderparen verwaarlozen kuikens door onervarenheid.
![]() |
![]() |
![]() |
3.2 Handopfok
De redenen waarom aan handopfok van baby papegaaien wordt gedaan verschillen nogal van elkaar. Dit heeft vooral te maken met het feit of het met de hand grootbrengen van papegaaien door een hobbyist of door een deskundig vakspecialist wordt uitgevoerd. Dierentuinen doen aan handopfok om bedreigde diersoorten voor het uitsterven te behoeden. Hobbyisten of kwekers hebben vaak economische belangen (Janssen, 2009).
3.2.1 Vanuit het ei
De eieren worden in een broedmachine uitgebroed en de jonge vogels worden vanaf de eerste dag met de hand grootgebracht en komen mogelijk niet in contact met soortgenoten. Het niveau van de luchtvochtigheid in de broedmachine bepaalt het niveau van het embryo. Een babypapegaai heeft achtenveertig uur nodig om uit het ei te kruipen. De eierdooier is het voedselpakket van het jong voor de eerste twintig uur in de buitenwereld. Daarnaast bevat de eierdooier afweerstoffen om het jong te beschermen tegen allerlei bacteriën. De eerste vijftien tot twintig uur wordt het jong niet gevoerd. De babypapegaai wordt op een warme plek gehuisvest.
Eerste 5 dagen
Na de eerste vijftien tot twintig uur rust kan het jong gevoerd worden. De eerste vijf dagen wordt de babypapegaai om de twee uur gevoerd. Het kropje moet voorzichtig aan steeds meer worden opgerekt. De eerste drie dagen moet het jong ook ’s nachts worden gevoerd.
Voeding na vijf dagen
Het jong groeit op en zijn krop wordt groter. De periode tussen twee voedingen wordt opgerekt naar twee tot vier tot zes en vervolgens tot acht uur. Na vijftien dagen moet de babypapegaai om de zes uur gevoerd worden. Na vierentwintig dagen moet het jong om de acht uur gevoerd worden. Na acht weken moet het jong om de twaalf uur gevoerd worden. Na ongeveer veertien weken zal het jong zelfstandig kunnen eten (Ecobird, 2010).
Voordelen van handopfok vanuit het ei:
- De baby papegaai is over het algemeen bijzonder tam, omdat hij sociaal en seksueel op mensen is ingeprent.
Nadelen van handopfok vanuit het ei:
- Doordat de eieren vroegtijdig worden weggehaald zal de pop meer eieren leggen dan dat ze van nature zou doen. Dit leidt tot fysieke verzwakking van de pop. Daarbij veroorzaakt het wegnemen van de eieren stress;
- Ook de zwakke kuikens blijven in leven. Deze kuikens zullen vaker ziek zijn;
- Kropverzuring. Dit ontstaat door het te vaak voeren van het kuiken, hierdoor blijft er oud voedsel achter in de krop. Als gevolg vormen zich hier bacteriën, dit kan dodelijk zijn voor de baby papegaai;
- Na twee tot zes jaar zal de papegaai gefrustreerd raken. De mens reageert niet zoals een vogelpartner zou doen;
- De papegaai mist een aantal reflexen om later een goede ouder te kunnen zijn.
3.2.2 Jong wordt na zes weken weggehaald bij ouders
Een babypapegaai wordt zes weken nadat hij uit het ei is gekomen bij de ouders weggehaald en met de hand grootgebracht. Tussen de zes en dertien weken wordt het jong met de hand gevoerd en verzorgd (Moor-van Kleef et al., 2007). Afhankelijk van de kweker (het jong wordt na twaalf weken verkocht) komt de babypapegaai mogelijk niet meer in contact met soortgenoten.
Voordelen:
- Het kuiken heeft de eerste zes weken de opvoeding van de ouderparen meegekregen;
- De eerste zes weken worden de baby papegaaien op een natuurlijke wijze gevoerd;
- De baby papegaai is tam.
- De papegaai leert om te gaan met soortgenoten;
- De papegaai leert een papegaai te zijn;
- De papegaai leert op de juiste wijze zijn seksuele behoeften te uiten;
- De papegaai krijgt antistoffen mee van de ouders waardoor hij beter bestand is tegen infecties.
Nadelen:
- Ouderparen maken de kuikens dood;
- Het kuiken mist een heel belangrijk deel van de ouderlijke basisopvoeding;
- De papegaai mist een aantal reflexen om later een goede ouder te kunnen zijn;
- Doordat de jongen na zes weken worden weggehaald zal de pop sneller eieren gaan leggen dan dat ze van nature zou doen. Dit leidt tot fysieke verzwakking van de pop. Daarbij veroorzaakt het wegnemen van de jongen stress;
- Kropverzuring. Dit ontstaat door het te vaak voeren van het kuiken, hierdoor blijft er oud voedsel achter in de krop. Als gevolg vormen zich hier bacteriën, dit kan dodelijk zijn voor de baby papegaai;
- Na twee tot zes jaar zal de papegaai gefrustreerd raken. De mens reageert niet zoals een vogelpartner zou doen.
- Ook de zwakke kuikens blijven in leven, wanneer men ingrijpt bij verwaarlozing door de ouderparen. Deze kuikens zullen vaker ziek zijn;
3.3 Co-ouderschap
Door middel van co-ouderschap worden baby papegaaien door de ouderparen grootgebracht, gevoerd en verzorgd. Daarbij zal er dagelijks contact zijn met de mens. Dit contact zal langzaamaan worden opgebouwd. Co-ouderschap kan alleen worden toegepast wanneer de hobbykweker of deskundig vakspecialist van de papegaaien een vertrouwensband heeft opgebouwd met de oudervogels. Door deze vertrouwensband wordt het door de oudervogels toegestaan dat de kweker direct contact heeft met het kuiken. De oudervogels, soortgenoten en de kweker spelen ieder een belangrijke rol bij het grootbrengen van de jonge vogel. Het resultaat van co-ouderschap is een evenwichtige, zelfverzekerde en goed gesocialiseerde jonge vogel die weet dat hij een vogel is en ook normaal kan omgaan met andere papegaaien en veranderingen. Voor een evenwichtige geestelijke ontwikkeling van de jonge vogel is het beter om in een zo laat mogelijk stadium, vlak voor of op het punt van uitvliegen, verder gesocialiseerd te worden als huiskamervogel (Weinbeck et al., 2010).
Voordelen co-ouderschap opfokmethode:
- De baby papegaaien worden op een natuurlijke wijze gevoerd;
- De papegaai leert om te gaan met soortgenoten;
- De papegaai leert een papegaai te zijn;
- De papegaai leert op de juiste wijze zijn seksuele behoeften te uiten;
- De papegaai krijgt antistoffen mee van de ouders waardoor hij beter bestand is tegen infecties;
- De papegaai kan goed omgaan met veranderingen;
- De papegaai wordt voorbereid op een leven in huis.
Nadelen co-ouderschap opfokmethode:
- Ouderparen maken de kuikens dood;
- Ouderparen verwaarlozen kuikens door onervarenheid.
- Ook de zwakke kuikens blijven in leven, wanneer men ingrijpt bij verwaarlozing door de ouderparen. Deze kuikens zullen vaker ziek zijn;
======================Einde deel 2=========================================
“Peter aan het woord”© "P.G.J. Forsthövel"
In mijn voorlaatste aflevering was ik vrolijk begonnen met het een en ander te vertellen over mijn wederwaardigheden in KENIA, maar in de laatste aflevering kon ik het niet laten om Goa (India) ten tonele te voeren, waar ik toen net van alles had beleefd. Nu maar weer terug naar Oost-Afrika, Kenia dus. Hoewel ik eigenlijk in gedachten al weer een heel eind verder zit, namelijk in Canada en Alaska, de nieuwe wereld waar ik deze zomer met mijn vrouw heen ga! Ik weet al precies wat ik daar allemaal wil gaan waarnemen. En met een beetje geluk ook ga waarnemen natuurlijk.
Concentreren nu, we hebben het over Kenia, volgens mij het mooiste safariland van Afrika. Met name door de enorme aantallen van het wild, de grote zoogdieren dus, en daar komt het toerisme op af. Met groepsreizen naar dat soort landen ben ik meestal de enige vogelaar en mag ik van geluk spreken als er hooguit nog één ander in het gezelschap is die deze interesse met mij deelt. Mijn ervaring is wel dat ik mijn vogelliefde kennelijk zo enthousiast weet uit te dragen tijdens die reizen, dat het aanstekelijk op de groep werkt en de interesse van de rest van het gezelschap duidelijk toeneemt. En juist in Kenia werkt dat goed, want je kunt daar niet om de vogels heen, zo uitbundig als die daar aanwezig zijn. Zo’n 1100 soorten maar liefst, waarvan ik er tot dusverre nog maar 20% in de kijker heb kunnen krijgen. Van klein tot heel groot, laten we er in die volgorde maar eens naar kijken.
![]() |
Herkent u ze, deze Red-cheeked Cordon-bleus, bij ons beter bekend als het blauwfazantje? Ik heb ze zelf vroeger in mijn middelbare schooltijd nog in de volière gehad. Niet spectaculair, maar toch alleraardigste beestjes.
![]() |
De mannen met en de poppen zonder rode wangvlek.
Meer kleur, met name dieper blauw, heeft de Purple Grenadier of Blauwbuikgranaatastrild, een broertje van het blauwfazantje, ook een astrild. Tamelijk algemeen voorkomend in dicht struikgewas en altijd op of net boven de grond, en daardoor niet zo makkelijk waar te nemen.
![]() |
Dat kun je niet zeggen van de grote familie van de wevers. Van ver af kun je hun kolonies van kunstig “geweven” nesten al ontwaren in hoge struiken en in bomen. In dit geval een kleine kolonie van
![]() |
de Black-headed or Village Weaver (Grote Textorwever), een plaatselijk veel voorkomende soort. De familie van de wevers kent een bonte verzameling van soorten in allerlei kleuren, zoals geel, zwart, bruin
![]() |
en zelfs prachtig rood, zoals dit mannetje Red-headed Weaver met zwarte wangen, die mij door zijn vrijmoedigheid verraste tijdens een maaltijd in de tuin van de beroemde lodge Elsamere aan het Lake Naivasha, het vroegere onderkomen van biologe/schrijfster/cineaste Joy Adamson. Menigeen zal zich haar boeken en televisiedocumentaires over de leeuwin Elsa nog herinneren, al denk ik dat je daar toch minimaal 55+ voor moet wezen om dat in je geheugen te hebben.
![]() |
In diezelfde tuin wemelde het ook van de glansspreeuwen, zoals deze Superb Starling (Driekleurglansspreeuw). Waren onze spreeuwen maar zo glanzend mooi! Trouwens, over glanzend gesproken: de Afrikaanse sunbirds weten daar ook raad mee.
![]() |
Wat te denken van deze Variable Sunbird (Ornaathoningzuiger) in zijn prachtkleed? In een andere fraaie tuin nog geen 500 meter verderop, waar ik ooit een paar dagen mocht logeren bij een mij bevriende rozenkweker aan datzelfde Lake Naivasha, kwamen de sunbirds zich graag tegoed doen aan de nectar van de uitbundig bloeiende struiken.Wat de hummingbirds zijn voor de nieuwe wereld – ik heb er over verteld in mijn verhaaltjes over Midden-Amerika – dat zijn de sunbirds voor Afrika.
![]() |
Vooruit, nog eentje dan: de Amethyst Sunbird (Amethist Honingzuiger)op dezelfde struiken in die tuin. En dan kon je die tuin ook nog helemaal doorlopen tot aan het water, het meer dus van Naivasha. De oever van dat meer bood ook altijd weer verrassingen,
![]() |
zoals deze White-fronted Bee-eater (Witkapbijeneter), die plaatselijk algemeen is in de centrale Riftvallei van Kenia en aan deze waterkant een favorite uitkijkpost had. En wat komt daar even later aangepeddeld over het meer, vlak langs de kant?
![]() |
Een groepje Great White Pelicans of Roze Pelikanen met in hun midden zowaar een exemplaar van “onze” fuut. Slim van die laatste om zo te profiteren van het teamwork bij de jacht op vis door de pelikanen en aldus een graantje, nee, een visje mee te pikken. Overigens ontdekte ik de fuut pas thuis na terugkomst van die reis, toen ik mijn foto’s zat te bewerken. Mijn lijstje van 192 waargenomen soorten in oktober 2008 moest dus nog met één worden aangevuld!De pelikaan is een mooi opstapje naar mijn volgende verhaal, namelijk over de grotere vogels van Kenia. Daarmee sluit ik Oost-Afrika (voorlopig) af, want tegen die tijd zal ik vast wel van alles te vertellen hebben over de natuur van Canada en Alaska.
© "P.G.J. Forsthövel" Dank je wel Peter ,ik ben jaloers op je fantastische belevenissen! Maar zo blij dat je ze met ons wil delen.. ===========================================================================================
Fijn (vaderdag) Weekend.
http://www.youtube.com/watch?v=yAmwdhDdv1o kaketoe in de natuur.
Vriendelijke Groetjes,
Ed en Thiely de Moor
Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
www.akala.nl
Alles over goede voeding www.birdfood.nl
PDD Research Fonds www.pddfonds.com
Bird- Symposium www.birdsymposium.nl
Boek:
Papegaaien van A tot Z
Te koop bij www.birdfood.nl
Foto en tekst @ Fam de Moor
Gebruikt u foto's, film en/of teksten: Vraag dan eerst toestemming.
Foto’s en tekst van andere worden met toestemming gebruikt in ons dagboek, en in dagboek-archief opgeslagen voor hergebruik.
Onze dank hier voor.