Paniek en stress voorkomen
Is je vogel ziek of gewond, dan is het van belang om de vogel rustig te krijgen/ houden. Meestal biedt een warme, rustige en verduisterde omgeving de vogel rust, dit is erg belangrijk. Zorg dat je zelf ook rustig bent en handelt.

Extra energie voor de vogel
Met een injectiespuit (zonder naald) kun je de vogel wat druivensuiker toedienen. Dit los je op in lauwwarm water. Dit gaat het makkelijkst wanneer je het op de zijkant in het bekje op de tong spuit. Druivensuiker geeft snel extra energie aan de vogel.

Warmte
De zieke vogel heeft al zijn energie nodig om zichzelf te genezen. Zorg dus dat de vogel warm blijft. Een rode lamp en een "ziekenkooi" zijn daarbij goede hulpmiddelen. De ideale temperatuur ligt tussen de 27 en 32 graden.

-----------------------------------------------------

Zelf kleine ongelukjes behandelen
Wanneer je zelf de eerste behandeling doet bij de vogel, zorg dat altijd de ramen en de deuren gesloten zijn. Een theedoek is vaak een handig hulpmiddel om je vogel in te wikkelen. Zorg er wel voor dat de theedoek over de ogen zit. De vogel komt dan sneller tot rust omdat hij niets kan zien.

Bloedende nagel, snavel, veerpen
Houdt een verbandje enkele minuten tegen de bloedende wond gedrukt. In de meeste gevallen stopt het bloeden vrij snel. Het bloeden kun je ook stelpen door over de nagel wat meel of bloem te strooien. Het bloed wordt daardoor verdikt en kan gaan stollen.

Bloedende wond
Leg een steriel gaasje over de wond, daarover absorberende watten, druk de wond langere tijd dicht.


Beschadigde huid, kleine wondjes die niet bloeden
Insmeren met een mengsel van jodium met glycerine 1:5 (bijvoorbeeld Betadine)

Gebroken veer
Een gebroken veer kun je bij de breuk afknippen. Wanneer de papegaai er geen last van heeft kun je hem ook laten zitten. Het afgebroken deel van de veerpen valt er op den duur vanzelf uit of vogel haalt hem er zelf wel uit.

Fracturen, gebroken vleugel of pootje
Draai de vleugel of het pootje weer enigszins op zijn plaats zodat je zeker weet dat er (weer) een goede doorbloeding is. Vervoer de vogel in een kleine donkere doos (zorg voor luchtgaten). Zorg ervoor dat de vogel gestabiliseerd ligt, bijvoorbeeld tussen een theedoek. De vogel mag niet fladderen. Je kunt evt. eerst de gebroken vleugel fixeren door de vleugel op de juiste wijze langs het lichaam te leggen en dan redelijk strak een verband om de vogel te binden. Denk eraan om de pootjes mee in te pakken. Bij een gebroken pootje kun je een noodspalkje maken. Fixeer het pootje in de juiste richting. Daarna gelijk naar de vogelarts.

Schoktoestand
De vogel is ergens hard tegenaan gevlogen. Mogelijk heeft hij een lichte hersenschudding of misschien een inwendige bloeding. De vogel zit er beduusd bij en reageert nauwelijks. Geef de vogel wat druivensuiker opgelost in lauwwarm water en neem hem in een donkere doos (met luchtgaten) mee naar de dierenarts.

Hersenschudding
Is de vogel bewusteloos of in coma, leg deze dan in een donkere doos met luchtgaten en ga gelijk naar de vogelarts. Is de vogel binnen 10 minuten wakker, zet deze in een rustige en verdonkerde ruimte in een kooitje weg. Maak de vogel de eerste uren steeds even wakker.

Wanneer de vogel niet eet
Probeer dan in eerste instantie met lekkere dingen of druivensuiker wat extra energie te geven, en kijk wat de oorzaak zou kunnen zijn.

Vogel reinigen / desinfecteren
Indien noodzakelijk kan je de vogel in een badje lauwwarm water, waarin een scheutje eucalyptus zit, wassen. Met veel lauwwarm water goed naspoelen. Je kunt evt. de vogel droog föhnen, maar houdt de föhn niet te dicht bij.

Oververhitting
Een vogel die door "warmte bevangen" is of een zonnesteek heeft, kun je het beste afkoelen met water, niet al te koud. Douchen (baden) met water vermengd met wat eucalyptus werkt prima. Door de eucalyptus komt het water beter tussen de veren waardoor het beter koelt.

Legnood
Het komt geregeld voor dat een pop in legnood is, dat betekent dat ze een ei moet leggen maar om de een of andere reden komt het ei er niet uit! Het ei kan de cloaca afsluiten waardoor de vogel haar ontlasting niet kwijt kan, oppassen deze situatie kan de vogel fataal worden. Heeft de vogel legnood, dan zit deze vaak opgebold te bibberen en ademt snel/ hijgend. Het beste kun je dan wat vaseline in de cloaca proberen te smeren en dan het geheel wat masseren. Wanneer dit niet helpt, wacht dan niet te lang en ga naar een vogelarts.

Aambeien
Bij een vogel is het mogelijk dat een deel van de darmen naar buiten geperst worden. Dit kan gebeuren door het uitpersen van eieren of dikke ontlasting. Wanneer dit een vreemde paarsblauwe kleur heeft, ga dan naar de vogelarts.

Ademnood, moeilijk ademen, neus spoelen
Wanneer de vogel moeilijk ademt kan dat komen door verschillende oorzaken. In alle gevallen is het belangrijk snel de vogelarts te raadplegen. Schimmel in de luchtzakken zou een mogelijke oorzaak kunnen zijn. Dit kan verholpen worden met antibiotica wanneer je er snel bij bent. Ook kan de papegaai een soort verkoudheid, vochtige neusgaten, korstjes rond de neusgaten hebben of een rochelend geluid maken. Men kan de neusgaten voorzichtig reinigen met een tissue of een wattenstaafje. De korstjes wel eerst wat weken. Zet de vogel bij verkoudheid op een warme rustige plaats.

Braken, opgeven
Je merkt snel aan een papegaai of deze braakt uit baltsgedrag of door een mogelijk ziekte. Braakt de vogel, dan kan dit zijn omdat hij teveel gegeten heeft, of bedorven voer gegeten heeft. Houd dit goed in de gaten! Een kropinfectie zou ook de reden kunnen zijn. Braakt de vogel vaker, wacht dan niet lang en ga naar de vogelenarts.

Vergiftiging door eten giftige planten
Het zou ideaal zijn wanneer de vogel dan braakt. Neem in ieder geval zo snel mogelijk contact op met de dierenarts.

Kennis in het geven van eerste hulp bij zieke of gewonde vogels is vaak levensreddend. Dit betekent niet dat je zelf moet dokteren, want het is altijd verstandig om met een zieke of gewonde vogel direct naar de vogeldierenarts te gaan. Wilt u iets toepassen uit dit artikel, houdt er altijd rekening mee dat u dit te allen tijde geheel onder eigen verantwoordelijkheid doet!

EHBO-koffer
Natuurlijk heb je de spullen bij de hand die in je EHBO-koffer voor de vogel zitten. In je EHBO koffer behoren een aantal zaken te zitten die je in noodsituaties kunt pakken om snel en adequaat eerste hulp te verlenen. Belangrijk is dat je weet waar de koffer opgeborgen ligt, en dat alles hygiënisch verpakt is. Zorg ervoor dat je het nummer van je vogelarts erin hebt zitten.

Handige instrumenten

Verbandmiddelen

Desinfecterende middelen

Medicijnen en andere preparaten